|
4 kadencja Sejmu
Interpelacja nr 6321
do prezesa Rady Ministrów
w sprawie społecznych skutków dostosowywania polskiego
prawa do wymogów Unii Europejskiej
Szanowny Panie Premierze! W ostatnich dniach prasa
doniosła nam o tragedii rodziny z Biłgoraja. 48-letni właściciel masarni,
dowiedziawszy się, że nie dostanie kredytu na dostosowanie swojej masarni
do unijnych wymogów, popełnił samobójstwo. Małą rodzinną masarnię,
ubojnię, sklepy firmowe prowadził wraz z żoną od 12 lat i funkcjonował
dobrze na lokalnym rynku.
Jego problemy zaczęły się, gdy stwierdzono, że masarnia
nie spełnia warunków unijnych. Koszty modernizacji dostosowujących zakłady
do wymogów unijnych są ogromne. Bogaci, którzy mają pieniądze,
przeznaczają je na modernizację, dzięki temu mogą spełnić owe warunki.
Tych biedniejszych kolejne zmiany przepisów doprowadzają do bankructwa.
Uzyskanie niezbędnych kredytów graniczy prawie z cudem. A
gdy owe kredyty któryś z nich dostanie, to w zamian bank żąda
niespotykanych zabezpieczeń, dla którego zastawem nie jest nawet
nieruchomość. Pogrążeni w bezradności, słabi nie wytrzymują tego
obciążenia - bankrutują lub, jak w przypadku masarza z Biłgoraja,
popełniają samobójstwo. Według prezesa Stowarzyszenia Rzeźników i
Wędliniarzy, to już ósmy tego typu przypadek w kraju.
Wobec tego proszę Pana Premiera o udzielenie mi odpowiedzi
na pytania:
1. Dlaczego wprowadza się coraz to więcej bzdurnych
przepisów? Czy może komuś zależy na niszczeniu polskich przetwórców?
2. Jaki los czeka ponad 1500 masarni, które nie będą
spełniać wymogów unijnych?
3. Jakie kroki w tej kwestii podejmie rząd, aby nie
dopuścić do kolejnych tragedii?
Z poważaniem
Poseł Maria Zbyrowska
Dębica, dnia 22 stycznia 2004 r.
Odpowiedź ministra rolnictwa i rozwoju wsi - z
upoważnienia prezesa Rady Ministrów -
na interpelację nr 6321
w sprawie społecznych skutków dostosowywania
polskiego prawa do wymogów Unii Europejskiej
W związku z interpelacją Pani Poseł Marii
Zbyrowskiej skierowaną do Prezesa Rady Ministrów w sprawie społecznych
skutków dostosowywania polskiego prawa do wymogów Unii Europejskiej (nr
6321) pozwalam sobie przekazać następującą informację.
Dostosowywanie polskiego prawa do prawa
wspólnotowego w celu osiągnięcia przez Polskę standardów wymaganych przez
Unię Europejską w dziedzinie produktów pochodzenia zwierzęcego jest
warunkiem wstępnym uczestnictwa Polski w rynku wewnętrznym Unii. Bez
pełnej zgodności przepisów nie będzie możliwy między innymi swobodny
przepływ zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego pomiędzy Polską a
krajami członkowskimi Unii Europejskiej. Stan taki w sposób oczywisty
negatywnie wpłynie na wymianę handlową pomiędzy Polską i tymi krajami.
Komisja Europejska wielokrotnie zwracała uwagę, że dopiero pełna
harmonizacja przepisów weterynaryjnych i ich przestrzeganie oraz skuteczny
system kontroli umożliwią włączenie Polski w struktury rynku wewnętrznego
Unii Europejskiej.
Dnia 8 kwietnia 1994 r. Polska złożyła formalny
wniosek o członkostwo w Unii Europejskiej. Jest to data, od której
podjęliśmy prace nad harmonizacją polskiego prawa z prawem Unii
Europejskiej.W Układzie Europejskim (Europe Agreement) ustanawiającym
stowarzyszenie między Rzecząpospolitą Polską a Wspólnotami Europejskimi i
ich krajami członkowskimi z dnia 16 grudnia 1991 r. (O.J. 1993, L 348, s.
2; Dz. U. 1994, Nr 11, poz. 38 z póżn. zm.) znalazły się odpowiednie
przepisy nakazujące stopniowe zbliżanie prawa polskiego do wymogów prawa
wspólnotowego. Najistotniejsze znaczenie z prawnego punktu widzenia mają
artykuły 68 i 69 zawarte w rozdziale 3 części V Układu Europejskiego
zatytułowanej ˝Zbliżanie przepisów prawnych˝. Artykuł 68 Układu stanowi,
iż ˝Strony uznają, że istotnym warunkiem wstępnym integracji gospodarczej
Polski ze Wspólnotą jest zbliżenie istniejącego i przyszłego ustawodawstwa
Polski do ustawodawstwa istniejącego we Wspólnocie. Polska podejmie
wszelkie starania w celu zapewnienia zgodności jej przyszłego
ustawodawstwa z ustawodawstwem Wspólnoty˝. Obowiązek dostosowania prawa
powinien być więc postrzegany jako instrument umożliwiający Polsce stanie
się pełnoprawnym członkiem rynku wewnętrznego Unii Europejskiej. Natomiast
art. 69 Układu wymienia dziedziny, w których powinno nastąpić zbliżenie
przepisów prawnych, w tym m. in. ochronę zdrowia i życia ludzi oraz
zwierząt.
Polskie normy prawne w zakresie wymagań
weterynaryjnych przy produkcji żywności pochodzenia zwierzęcego zostały
zawarte w ustawie z dnia 24 kwietnia 1997 r. o zwalczaniu chorób zakaźnych
zwierząt, badaniu zwierząt rzeźnych i mięsa oraz o Inspekcji
Weterynaryjnej (Dz. U. z 1999 r. Nr 66, poz. 752 z późn.zm.) i przepisach
wykonawczych wydawanych na jej podstawie. W miarę postępu prac
dostosowawczych ustawa ˝weterynaryjna˝ była wielokrotnie nowelizowana.
Szczególnie istotne elementy mające bezpośrednie odniesienie do
producentów żywności wprowadziły: (a) ustawa z dnia 25 lipca 2001 r. o
zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach
lekarsko-weterynaryjnych, ustawy o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt,
badaniu zwierząt rzeźnych i mięsa oraz o Inspekcji Weterynaryjnej oraz
ustawy o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich (Dz. U. Nr
129, poz. 1438) i (b) ustawa z dnia 14 lutego 2003 r. o zmianie ustawy o
zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, badaniu zwierząt rzeźnych i mięsa
oraz o Inspekcji Weterynaryjnej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr
52, poz. 450).
W ustawie z dnia 14 lutego 2003 r. wprowadzono
zapisy dające możliwość okresowych odstępstw w stosowaniu niektórych
organizacyjnych, technicznych i technologicznych warunków weterynaryjnych.
Odstępstwa mogły uzyskać podmioty wykonujące działalność między innymi w
zakresie uboju zwierząt oraz rozbioru i przetwórstwa mięsa. Podmioty te
miały możliwość uzyskania zgody na przesunięcie do dnia 31 grudnia 2007 r.
terminu dostosowania produkcji do wymagań określonych w ustawie
˝weterynaryjnej˝ i rozporządzeniach wydanych na jej podstawie.
Wnioski w sprawie przesunięcia terminu wykonania
określonych w harmonogramie warunków weterynaryjnych zainteresowane
podmioty mogły składać do dnia 30 czerwca 2003 r.
Zakłady produkujące żywność podlegały i wciąż
podlegają procesowi dostosowywania do standardów wymaganych przez prawo
unijne. Komisja Europejska wspólnie ze stroną polską ustaliły, iż
wszystkie zakłady produkujące żywność pochodzenia zwierzęcego, w tym
zakłady branży mięsnej, będą podzielone na 4 grupy według stopnia ich
dostosowania do wymogów unijnych, jak również deklarowanych przez
właścicieli zakładów terminów usunięcia braków i nieprawidłowości.
Poszczególne grupy zostały zaliczone do następujących kategorii:
A - zakłady dostosowane,
B1 - zakłady, które zadeklarowały dostosowanie się do dnia akcesji,
B2 - zakłady, które wystąpiły o okres przejściowy na dostosowanie
się,
C - zakłady, które zrezygnowały z dostosowania się do wymogów UE.
Jeśli chodzi o podniesiony przez Panią Poseł problem
masarni, które nie będą spełniać wymogów unijnych, czyli zakładów
kategorii C, to przede wszystkim wymaga wyjaśnienia, że dotyczy to
zakładów, które nie ubiegały się o okres przejściowy w 2002 r., to jest w
czasie, gdy Polska przedstawiała Komisji Europejskiej listę
przedsiębiorców, którzy chcieliby uzyskać okres przejściowy w celu
dostosowania się do wymagań Unii Europejskiej.
Organy Inspekcji Weterynaryjnej do tej pory nie
unieruchomiły tych podmiotów, dając im możliwość dostosowania, zgodnie z
wydanymi na podstawie art. 31b ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997
r. o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, badaniu zwierząt rzeźnych i
mięsa oraz o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz. U. z 1999 r. Nr 66, poz. 752 z
późn. zm.) decyzjami administracyjnymi nakazującymi usunięcie uchybień
stwierdzonych w trakcie przeprowadzonych kontroli.
Zbliżająca się integracja z Unią Europejską zrodziła
wiele wyzwań dla przetwórstwa mięsnego. Jest to sektor uznawany w
negocjacjach za szczególnie wrażliwy, w którym procesy dostosowawcze muszą
być głębokie, są kosztowne i rodzą problemy o społecznym charakterze.
Wdrażanie określonych prawem unijnym standardów
wymagało wsparcia finansowego sektora mięsnego w celu poprawy warunków
sanitarnych i weterynaryjnych produkcji mięsa i jego przetworów.
W listopadzie 2000 r. uruchomiono opracowany przez
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi ˝Program wspierania restrukturyzacji
i modernizacji przemysłu mięsnego w Polsce˝. Na jego podstawie Agencja
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa opracowała zasady udzielania
kredytów (linia kredytowa BR/14) i realizuje zadania określone w
Programie.
Wsparcie ze środków publicznych jest realizowane
przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa poprzez dopłaty do
kredytów inwestycyjnych udzielanych przez banki współpracujące z Agencją.
Wsparcie dla przemysłu mięsnego obejmuje pomoc w
postaci kredytów preferencyjnych z dopłatami ze środków ARiMR w ramach
programów branżowych dla zakładów zajmujących się ubojem, rozbiorem i
przetwórstwem mięsa w przygotowaniu do funkcjonowania na rynku Unii
Europejskiej i zwiększenie konkurencyjności ich produktów.
Wsparcie ma na celu:
- zwiększenie wykorzystania zdolności produkcyjnych zakładów
mięsnych,
- obniżenie kosztów produkcji zakładów mięsnych m.in. poprzez
wprowadzenie nowych technologii i innowacji technicznych,
- dostosowanie zakładów do wymagań sanitarno-weterynaryjnych i
techniczno-budowlanych obowiązujących przy prowadzeniu tego typu
produkcji,
- poprawę zagospodarowania odpadów poubojowych i ubocznych artykułów
uboju,
- poprawę ochrony środowiska zgodnie ze standardami Unii
Europejskiej.
W związku z potrzebami wynikającymi z zadań sektora
mięsnego wprowadzono do ww. Programu aneksy, na podstawie których ARiMR
wprowadziła stosowne zmiany w zasadach kredytowania.
W ramach linii kredytowej BR/14 w latach 2000 -2003
udzielono 638 kredytów na kwotę 899 392 tys. zł, a dopłaty do
oprocentowania wyniosły 57 852 tys. zł. Środki te były wykorzystywane na
restrukturyzację i modernizację przemysłu mięsnego w Polsce związaną z
poprawą produkcji oraz infrastruktury w zakładach uboju, rozbioru,
przetwórstwa mięsa, chłodniach składowych oraz zakładach przetwórstwa jaj.
Proces dostosowawczy wspierany jest również ze
środków przedakcesyjnych Unii Europejskiej (Phare, SAPARD), a po uzyskaniu
przez Polskę akcesji za pomocą środków Funduszy Strukturalnych (sektorowe
programy operacyjne). W ramach programu SAPARD udzielane jest wsparcie na
restrukturyzację przetwórstwa i poprawę marketingu artykułów pochodzenia
zwierzęcego, tj. przetwórstwa mleka, mięsa i ryb oraz owoców i warzyw.
Pomoc udzielana jest m. in. na modernizację budynków produkcyjnych, na
inwestycje zapewniające zagospodarowanie odpadów produkcyjnych produktów
ubocznych oraz pozwalające na wdrożenie systemów bezpieczeństwa produkcji
żywności (HACCP), na obniżenie szkodliwości emitowanych ścieków,
gazów i pyłów, na wdrożenie standardów weterynaryjnych, sanitarnych i
dobrostanu zwierząt zgodnie z wymogami UE.
Program wspierania restrukturyzacji i modernizacji
przemysłu mięsnego w Polsce ma na celu m.in. dostosowanie ubojni i
przetwórni mięsa do wymagań sanitarno-weterynaryjnych i
techniczno-budowlanych obowiązujących przy prowadzeniu tego typu
produkcji. Kredyty w ramach programu są przeznaczane m.in. na
przedsięwzięcia inwestycyjne w zakresie budowy lub rozbudowy obiektów
związanych z produkcją w zakładach uboju, rozbioru i przetwórstwa mięsa
zgodnie z wymogami sanitarno-weterynaryjnymi i technicznymi.
Minister
Wojciech Olejniczak
Warszawa, dnia 20 lutego 2004 r.
źródło: Sejm RP, Interpelacje i
zapytania poselskie
[hotelarze.pl] |
