4 kadencja Sejmu
Interpelacja nr 3511
do ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej
w sprawie wymogów dotyczących funkcjonowania obiektów
hotelarskich
W krajach Unii Europejskiej ważną i dynamiczną gałąź gospodarki stanowi
turystyka, do której można zaliczyć nie tylko usługi turystyczne sensu stricto, lecz również wszelką działalność
powiązaną z branżą turystyczną, przede wszystkim usługi hotelarskie i
gastronomię. Turystyka należy do rynku
usług, których znaczenie i udział systematycznie rośnie w nowoczesnej
gospodarce, w przeciwieństwie do kurczącego się rynku związanego bezpośrednio z
produkcją. To właśnie szeroko pojęty rynek usług tworzy znaczącą część miejsc
pracy oraz wytwarza dochód narodowy. Ekonomiści na całym świecie są zgodni, że
obok nowoczesnych technologii rynek usług należy do takich, w których inwestycje
są szczególnie opłacalne i korzystne. Znaczący udział pracy ludzkiej niedającej
się zastąpić, jak w przypadku rynku produkcyjnego, nowymi technologiami - ma
istotne znaczenie w zakresie walki z bezrobociem. Z tych względów sektor usług,
zdominowany przez małe i średnie firmy, jest przedmiotem szczególnej troski ze
strony władz państwowych, udzielających mu szczególnego wsparcia.
Warunki działalności polskich małych i średnich firm z branży usług
turystycznych uregulowane są w kilku aktach prawnych. Do najważniejszych z nich należą:
- Ustawa o usługach turystycznych z 29 sierpnia 1997 r.
- Rozporządzenie ministra gospodarki z dnia 13 czerwca 2001 r. w sprawie
obiektów hotelarskich (DzU z dnia 28 czerwca 2001 r. nr 66, poz. 665) oraz
- Rozporządzenie ministra gospodarki z dnia 8 sierpnia 2002 r.,
zmieniające rozporządzenie w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w
których są świadczone usługi hotelarskie (DzU 02.142.1190).
Szczegółowe wymagania, jakie muszą spełniać polscy przedsiębiorcy z branży
turystycznej, zawarte są w następujących załącznikach do rozporządzenia: Załącznik nr 1. ˝Wymagania co do wyposażenia, kwalifikacji personelu oraz zakresu
świadczonych usług dla hoteli i moteli˝. Załącznik nr 2.˝Wymagania co do wyposażenia, kwalifikacji personelu oraz z zakresu świadczonych usług, w tym usług gastronomicznych dla pensjonatów˝. Załącznik nr 3.˝Minimalne wymagania co do wyposażenia dla innych obiektów, w których
świadczone są usługi hotelarskie˝. Załącznik nr 4.˝Minimalne wymagania w zakresie dostosowania obiektów hotelarskich do
potrzeb osób niepełnosprawnych˝.
Ustawa o usługach turystycznych odsyła właścicieli hoteli i pensjonatów
również do następujących aktów prawnych:
- Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (DzU 00.106.1126).
- Rozporządzenie ministra gospodarki budowlanej, przestrzennej i
budownictwa z dnia 14 grudnia 1994 r. w sprawie warunków technicznych, jakim
powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU 99.15.140).
- Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 19
października 1998 r. w sprawie książki obiektu budowlanego, (DzU 98.135.882).
- Rozporządzenie ministra infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w
sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich
usytuowanie (DzU 02.75.690).
Rada Ministrów w programie ˝Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca˝ zapowiada
podjęcie szeregu decyzji służących rozwojowi polskiej gospodarki, przede
wszystkim mającym na celu poprawę funkcjonowania małych i średnich
przedsiębiorstw. Do takich przedsiębiorstw należą niewątpliwie firmy działające
na rynku usług turystycznych. Niestety, znaczenie turystyki nie zostało
docenione przez autorów programu i nie ma w nim ani słowa na temat tak ważnej
gałęzi gospodarki, generującej nowe miejsca pracy i mogącej wykorzystać
specyfikę Polski.
Powszechnie wiadomo, że gospodarka polska od wielu miesięcy znajduje się w
sytuacji kryzysowej, bankrutują kolejne przedsiębiorstwa, rośnie bezrobocie,
trudno mówić o rozwoju. W przytoczonym programie słusznie zauważono, iż:
˝Kluczowym warunkiem realizacji celów strategicznych jest odbudowa kondycji
ekonomicznej polskich przedsiębiorstw. To one przesądzą o ożywieniu
gospodarczym, zapewnią pracę obywatelom, podniosą standardy cywilizacyjne (...)˝
(s. 7). W 2002 r. odnotowano rekordową liczbę bankructw. Był to wzrost o 45% w
porównaniu z rokiem poprzednim. Rządowy program pn. ˝Przedsiębiorczość - Rozwój
- Praca˝ zakłada wprowadzenie nadzwyczajnych rozwiązań, mających pomóc polskim
przedsiębiorstwom w wyjściu z kryzysu: ˝Strategia gospodarcza rządu SLD-UP-PSL
wyznacza kierunki i porządkuje działania administracji rządowej, ale przede
wszystkim określa zasady i warunki działania przedsiębiorstw w średnim
horyzoncie czasowym˝. (s. 9). Wśród wymienionych w programie aktów prawnych,
których nowelizację zakładała Rada Ministrów, nie znalazły się ustawy i
rozporządzenia bezpośrednio związane z działalnością firm z branży turystycznej.
Według rządowych zapewnień, zawartych w programie ˝Przedsiębiorczość -
Rozwój - Praca˝ strategia gospodarcza rządu opierać się ma na trzech
zasadniczych filarach. W punkcie dotyczącym strategii finansów publicznych
czytamy, że przyjęta strategia ma zapewnić m.in.: ˝wygospodarowanie i
zwiększenie nakładów na przedsięwzięcia rozwojowe i modernizacyjne˝. Słusznie
zauważyli autorzy cytowanego programu, że: ˝Zasadnicza część inwestycji,
będących siłą sprawczą rozwoju gospodarczego, koncentruje się w
przedsiębiorstwach. Od perspektyw gospodarczych i od rentowności przedsiębiorstw
zależą skala i tempo inwestowania w gospodarce˝. (s. 11). Z całą pewnością
należy zgodzić się z zapowiadaną aktywną rolą państwa i postulatem przeznaczania
środków publicznych na inwestycje konieczne dla rozwoju gospodarki, w celu
zainicjowania i wsparcia procesów rozwojowych w gospodarce.
Rząd zakłada, że w latach 2002-2005 najszybciej będą rosły wpływy z tytułu
podatku od osób fizycznych (s. 14), dzięki czemu stanie się możliwe uzyskanie
przez samorządy terytorialne dodatkowych środków na rozwojowe inwestycje.
˝Ożywienie gospodarki przyniesie zwiększenie wpływów z podatków, co pozwoli na
głębsze modyfikacje w systemie podatkowym˝. (s 17).
Założenia rządowego programu ˝Przede wszystkim przedsiębiorczość˝, o
jakich jest mowa w rządowym programie ˝Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca˝ mają
na celu ˝działania na rzecz likwidacji formalnych utrudnień w tworzeniu nowych
przedsiębiorstw, ułatwianiu działalności przedsiębiorstw istniejących oraz
zwiększaniu zatrudnienia w sektorze wytwórczym i usługowym. Służyć temu będą
rozwiązania polepszające kondycję finansową jednostek gospodarczych, przede
wszystkim małych i średnich˝. (s. 24). Rząd oczekuje, że zapowiadane zmiany
doprowadzą m.in. do stworzenia ˝przyjaznego otoczenia dla małych i średnich
przedsiębiorstw, również w zakresie swobody prowadzenia działalności
gospodarczej˝. (s. 25). W związku z tym rząd zapowiedział nowelizację blisko 40
ustaw oraz modyfikację aktów prawnych niższego rzędu. Zgodnie z deklaracjami
rządu, zawartymi na s. 25 dokumentu:
- skróci się czas załatwiania i uproszczone zostaną procedury
rejestracyjne,
- zmniejszy się liczba wymaganych deklaracji i sprawozdań oraz
dokonywanych kontroli,
- ograniczony zostanie zakres woluntaryzmu decyzyjnego. Inspektorzy
skarbowi utracą uprawnienia organów decyzyjnych.
Zapowiadając zmiany w prawie pracy, rząd zobowiązał się m.in. do (s.
25-26):
- uproszczenia rygorystycznych i często formalnych regulacji w sprawach
BHP,
- skrócenia procedur sądowych w sprawach gospodarczych, w wyniku czego
szybciej będzie można uzyskać decyzję, nie tracić czasu i energii na udział w
przewlekłych rozprawach.
Zwracając uwagę na trudną sytuację wsi i rolnictwa, rząd zauważył, że
˝należy podejmować przedsięwzięcia zapewniające alternatywne źródła dochodów
ludności mieszkającej na wsi˝. (s. 44). Jednym z takich przedsięwzięć jest
niewątpliwie rozwój usług turystycznych jako realnie dostępna alternatywa dla
rolników, dla których nie będzie miejsca w rolnictwie, dostosowującym się do
wymogów Unii Europejskiej. Rząd zapowiadał, że jeden z filarów, na jakich ma
zostać oparta bieżąca i średniookresowa polityka rolna i rozwoju obszarów
wiejskich będzie polegać na ˝wspieraniu aktywności gospodarczej na obszarach
wiejskich˝. (s. 45). Działania rządu mają polegać również na:
- wsparciu rozwoju obszarów wiejskich poprzez dotowanie budowy
infrastruktury wiejskiej oraz tworzenie nowych miejsc pracy poza rolnictwem (s.
46).
W aneksie do rządowego programu pn. ˝Przede wszystkim przedsiębiorczość˝
możemy znaleźć liczne deklaracje na temat konieczności wspierania małych i
średnich firm. ˝Jednym z podstawowych celów strategii gospodarczej rządu -
czytamy we wstępie do programu - jest doprowadzenie do powrotu gospodarki
polskiej na ścieżkę szybkiego wzrostu, generującego nowe miejsca pracy. Dla
osiągnięcia tego celu niezbędne jest dokonanie głębokich zmian prawa
regulującego zagadnienia związane z podejmowaniem i wykonywaniem działalności
gospodarczej w kierunku znoszenia bądź łagodzenia barier hamujących rozwój
istniejących przedsiębiorstw i tworzenie nowych firm˝.
W cytowanym aneksie jednym z zadań, jakie postawił przed sobą rząd, było:
˝Uchylenie przepisów umożliwiających wstrzymanie działalności gospodarczej przez
organ administracji (...)˝ (s. 20). Tymczasem art. 41 ust. 2 Ustawy o usługach
turystycznych z 29 sierpnia 1997 r. brzmiący: ˝Jeżeli obiekt, w którym są
świadczone usługi hotelarskie, nie spełnia wymagań określonych w art. 35 ust. 1
pkt 2 lub w art. 35 ust. 2, organ prowadzący ewidencję obiektu może nakazać
wstrzymanie świadczenia usług hotelarskich do czasu usunięcia stwierdzonych
uchybień˝ pozwala na wstrzymanie działalności gospodarczej na mocy decyzji
organu administracji, co może trwać kilka miesięcy. Skutkiem, jaki dla
właściciela małej bądź średniej firmy może mieć taka decyzja, jest groźba jej
upadku i zwolnienia wszystkich zatrudnionych w niej osób. Wśród ustaw, które
rząd zamierzał nowelizować w celu realizacji tego zadania, nie wymieniono ustawy o usługach turystycznych.
W związku z warunkami, stawianymi małymi i średnim firmom z branży
turystycznej, o jakich wspomniałem na początku pisma, oraz celami, jakie
postawiła przed sobą Rada Ministrów w strategii gospodarczej ˝Przedsiębiorczość
- Rozwój - Praca˝, interpeluję pana ministra w następujących sprawach:
1. Jaki jest stosunek rządu i Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki
Społecznej do polskiego przemysłu turystycznego?
2. Dlaczego w programie ˝Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca˝ nawet słowem
nie wspomniano o znaczeniu tego rynku, podczas gdy we wszystkich krajach
europejskich jest on jednym z filarów rozwoju gospodarczego i tworzenia nowych miejsc pracy?
3. Czy szczegółowych warunków wobec obiektów hotelarskich, zwartych
obecnie w rozporządzeniach ministra, nie powinien jednak regulować akt wyższej
rangi, tj. ustawa? Czy decyzję należy nadal pozostawić arbitralnym zapatrywaniom
urzędników?
4. Czy w zawartym w programie ˝Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca˝
postulatem o ˝odbudowie kondycji ekonomicznej polskich przedsiębiorstw˝ nie
kłócą się absurdalne niekiedy wymogi, stawiane przed polskimi właścicielami hoteli?
5. Czy wśród przewidywanych przez rząd nadzwyczajnych i niekiedy
kosztownych działań, mających na celu poprawę kondycji polskich małych i
średnich przedsiębiorstw, znajdują się działania skierowane do branży
turystycznej?
6. Program ˝Przede wszystkim przedsiębiorczość˝ zapowiada ułatwienia w
funkcjonowaniu istniejących przedsiębiorstw w celu tworzenia nowych miejsc
pracy. Jak do tych zapowiedzi mają się wymogi wobec obiektów hotelarskich,
zawarte w rozporządzeniach? Czy rząd zamierza podtrzymywać istniejącą w tym zakresie sytuację?
7. Czy pan minister nie uważa za wskazane, aby wśród nowelizowanych pod
kątem rozwoju gospodarczego ustaw znalazła się również ustawa o usługach turystycznych?
8. Czy minister gospodarki, pracy i polityki społecznej nie uznaje za
zasadne dokonanie rewizji wymogów, zawartych w załącznikach do rozporządzenia
ministra gospodarki z dnia 8 sierpnia 2002 r., zmieniającego rozporządzenia w
sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi
hotelarskie (DzU 02.142.1190)?
9. Czy pan minister nie uważa za stosowne dokonanie takiej rewizji przy
współudziale wyspecjalizowanych stowarzyszeń oraz Polskiej Izby Turystycznej,
mając na względzie sytuację małych i średnich przedsiębiorstw oraz rolę, jaką
spełnia przemysł turystyczny w gospodarce i tworzeniu nowych miejsc pracy?
10. Czy wymogi, zawarte w wymienionych ustawach, nie doprowadzą do
bankructwa wielu jako tako dotychczas prosperujących małych i średnich firm,
związanych z branżą turystyczną, i czy nie stoi to w sprzeczności z celami,
jakie postawił sobie rząd w programie ˝Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca˝?
11. Czy minister gospodarki, pracy i polityki społecznej orientuje się,
jak wiele obiektów hotelarskich zostało już skontrolowanych pod względem wymogów
zawartych w załącznikach do przytoczonego rozporządzenia i jak wiele z nich nie
spełnia tych wymogów?
12. Czy pan minister dysponuje danymi na temat liczby zatrudnionych w tych
obiektach osób oraz symulacją efektów, jakie może przynieść stosowanie zbyt
rygorystycznych wymagań, szczególnie wobec obiektów niższej kategorii?
13. Czy niewielkie złagodzenie wymogów, stawianych właścicielom obiektów
hotelarskich, jakich skutkiem jest groźba bankructwa i upadku wielu firm, nie
jest lepszym i mniej kosztownym dla budżetu państwa rozwiązaniem niż samo tylko
uruchamianie systemu poręczeń kredytowych?
14. Czy pan minister nie uważa, iż wymogi wobec właścicieli hoteli,
zawarte w wymienionych przeze mnie ustawach, a szczególnie w załącznikach do
rozporządzenia ministra gospodarki, nie zostały podyktowane dostosowywaniem
polskiego prawa do prawa Unii Europejskiej, która pozostawia wypracowanie
rozwiązań w dziedzinie turystyki w kompetencjach państw członkowskich i nie
narzuca żadnych szczegółowych rozwiązań?
15. Czy pan minister nie sądzi, że jednym ze skuteczniejszych sposobów
rozwiązania problemu bezrobocia osób odchodzących z rolnictwa powinien być
rozwój usług turystycznych na szczególnie zagrożonych obszarach? Czy wobec
przekwalifikowujących się rolników, nieposiadających wystarczających własnych
zasobów finansowych na budowę infrastruktury turystycznej, stawiane będą tak
samo wysokie wymagania, jakie stawia się przed funkcjonującymi już obiektami
turystycznymi?
16. Czy nie jest absurdem podejmowanie przez komisje kontrolujące decyzji
o zmianie zaszeregowania hotelu na niższe, m.in. ze względu na takie kryteria,
jak: jedno krzesło w pokoju zamiast dwóch, brak jednej lampki, brak długopisów
itp., gdy skutkiem takich decyzji jest kilkumiesięczny przestój w funkcjonowaniu
hotelu? Dla znacznej części małych firm decyzja taka oznacza bankructwo, a co za
tym idzie - wzrost bezrobocia i zmniejszenie wpływów budżetowych z tytułu podatków.
17. Czy wymogi, zawarte w przytoczonych przeze mnie rozporządzeniach, nie
są w przypadku obiektów niższej klasy zbyt sztywne? Czy nie należałoby
wprowadzić nieco bardziej elastycznych zapisów, zwłaszcza jeśli chodzi o tak
drobne sprawy, jak liczba lampek czy wieszaków w pokojach hotelowych?
18. Dlaczego pozwala się, by negatywna wobec obiektu hotelarskiego
decyzja, której przesłanką są drobne, zupełnie nieistotne usterki, mogła
doprowadzić do upadku firmy, spełniającej jednocześnie o wiele istotniejsze
warunki, wymagane od obiektów o wyższej kwalifikacji?
19. Czy dopuszczenie swobody w ocenianiu i podejmowaniu decyzji, jaką w
praktyce wykazują komisje podlegające wojewodom, nie rodzą podejrzeń o korupcjogenność?
20. Czy brak szczegółowych zapisów, regulujących zasadność i tryb
podejmowania przez uprawniony organ decyzji w sprawie zarządzenia bądź nie
zarządzenia kontroli wybranych obiektów hotelarskich, również nie są korupcjogenne?
Poseł Zbigniew Witaszek
Czosnów, dnia 18 kwietnia 2003 r.
Odpowiedź ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej
na interpelację nr 3511
w sprawie wymogów dotyczących funkcjonowania obiektów
hotelarskich
W odpowiedzi na interpelację pana posła Zbigniewa
Witaszka, znak: SPS-0202-3511/03, w sprawie wymogów dotyczących funkcjonowania obiektów hotelarskich, zawierającą
dwadzieścia rozbudowanych pytań, poruszających także inne, ogólniejsze kwestie
polityki resortu wobec przemysłu turystycznego, uprzejmie informuję, że zadania
ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej w tym zakresie wynikają z
ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (tekst jednolity: DzU
z 2001 r. nr 55, poz. 578) oraz aktu wykonawczego do tej ustawy, tj.
rozporządzenia ministra gospodarki z dnia 13 czerwca 2001 r. w sprawie obiektów
hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie (DzU
z 2001 r. nr 66, poz. 665, DzU z 2002 r. nr 142, poz. 1190).
Wspomniany wyżej akt prawny określa m.in. zasady i warunki świadczenia
usług hotelarskich, a w szczególności:
- rodzaje i kategorie obiektów hotelarskich,
- minimalne wymagania dotyczące wyposażenia, kwalifikacji personelu oraz
zakresu usług dla hoteli i moteli,
- minimalne wymagania w odniesieniu do wyposażenia dla innych obiektów, w
których świadczone są usługi hotelarskie,
- minimalne wymagania i zakres dostosowania obiektów hotelarskich do potrzeb
osób niepełnosprawnych.
Podstawowym zadaniem ministra gospodarki, pracy i polityki
społecznej oraz działającego w jego imieniu Departamentu Turystyki jest bieżący
nadzór nad prawidłową realizacją tych przepisów przez przedsiębiorców
świadczących usługi hotelarskie i reagowanie na występujące nieprawidłowości.
Sprawy te są tematem ciągłego zainteresowania ministerstwa i jego służb, o czym
okresowo jest informowana sejmowa Komisja Gospodarki.
Odpowiadając kolejno na pytania pana posła zawarte w interpelacji, pragnę
wyjaśnić, co następuje.
Ad 1. Jaki jest stosunek rządu i Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki
Społecznej do polskiego przemysłu turystycznego?
Turystyka, a szczególnie polski przemysł turystyczny,
odgrywa coraz większą rolę w polityce gospodarczej resortu i państwa. Świadczy o
tym rządowy dokument ˝Strategia rozwoju turystyki w latach 2001-2006. Program
wsparcia rozwoju turystyki w latach 2001-2006˝. Stał się on ważnym instrumentem
oddziaływania w procesie kształtowania polityki państwa w zakresie rozwoju
turystyki, wpływającym na integrację instytucji zaangażowanych w jej realizację
oraz na koordynację poszczególnych działań, przyczyniając się także do lepszej
współpracy z samorządem gospodarczym. Wprawdzie krótki okres jej wdrażania nie
pozwala na pokazanie wymiernych efektów ekonomicznych, ale w dłuższym przedziale
czasowym będą one widoczne.
Z rozwojem turystyki Polska wiąże nadzieje na dynamiczny
wzrost gospodarczy kraju i jego regionów. Przemysł turystyczny stanowi bowiem
sektor, który w istotny sposób może wspomóc realizację ważnych programów
rządowych, w szczególności przyczynić się do tworzenia nowych miejsc pracy,
stymulowania przekształceń strukturalnych i nowoczesnych form działalności
związanych z formowaniem się społeczeństwa informacyjnego, umożliwiając tym
samym zaspokojenie potrzeb życiowych mieszkańców wszystkich regionów Polski.
O tym, że turystyka jest postrzegana przez rząd i
Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej jako ważny czynnik rozwoju
gospodarczego, świadczy również fakt, że w Zintegrowanym Programie Operacyjnym
Narodowego Planu Rozwoju znalazł się priorytet pn. ˝Rozwój turystyki˝, jako
ważny element wspierający rozwój przedsiębiorczości i politykę zatrudnienia.
Ad 2. Dlaczego w programie ˝Przedsiębiorczość - Rozwój -
Praca˝ nawet słowem nie wspomniano o znaczeniu tego rynku, podczas gdy we
wszystkich krajach europejskich jest on jednym z filarów rozwoju gospodarczego i
tworzenia nowych miejsc pracy?
Fakt, że w programie ˝Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca˝
nie napisano wprost o znaczeniu turystyki, nie oznacza, że nie jest ona
doceniana, o czym wspomniano już w odpowiedzi na pierwsze pytanie. Na
podkreślenie zasługuje zwłaszcza rola turystyki w tworzeniu nowych miejsc pracy.
Tak np. proponowane działania w Zintegrowanym Programie Operacyjnym Narodowego
Planu Rozwoju - Priorytet ˝Rozwój turystyki˝ skupiają się na specjalistycznych
szkoleniach pracowników w sektorze usług turystycznych.
Celem tych szkoleń jest podnoszenie kwalifikacji zatrudnionych oraz
przekwalifikowania osób z nierentownych i zagrożonych sektorów gospodarki.
Działania te realizowane będą przez wysokiej klasy system praktycznych szkoleń
dla społeczności lokalnych, w szczególności osób z obszarów o dużym bezrobociu,
niskim PKB i słabej infrastrukturze.
Resort planuje w tym zakresie udzielenie wsparcia zarówno pracownikom, jak
i menedżerom poprzez szkolenia i doradztwo z zakresu:
- zarządzania zasobami ludzkimi, zintegrowanej komunikacji marketingowej w
obszarze konferencji i kongresów,
- tworzenia produktu turystycznego i jego promocji, reklamy, public
relations,
- informacji turystycznej, szkolenia w zakresie technik pozyskiwania
konferencji i kongresów w bazach danych międzynarodowych, utworzenia wspólnie
z uczelniami programów rozwoju i funkcjonowania informacji turystycznej,
- prezentacji oferty, negocjacji z biurami podróży, planowania i
zarządzania, opracowywania biznesplanów, doskonalenia technik sprzedaży oferty
w turystyce biznesowej, rozwoju kreatywnego myślenia,
- organizacji szkoleń za granicą (study tours) dla przedstawicieli ROT-ów i
LOT-ów oraz biur podróży i hotelarzy dotyczących informacji turystycznej oraz
funkcjonowania systemu promocji w wybranych krajach UE.
Ad 3. Czy szczegółowych warunków wobec obiektów
hotelarskich, zawartych obecnie w rozporządzeniach ministra, nie powinien jednak
regulować akt wyższej rangi, tj. ustawa? Czy decyzję należy nadal pozostawiać
arbitralnym zapatrywaniom urzędników?
Jak już wspomniano na początku, uregulowania prawne
dotyczące świadczenia usług turystycznych, w tym usług hotelarskich, zawiera
ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (DzU z 2001 r. nr 55,
poz. 579). Ww. ustawa w rozdziale 5 określa generalne przepisy dotyczące usług
hotelarskich, natomiast przepisy szczegółowe zawarte są w akcie wykonawczym do
tej ustawy, tj. rozporządzeniu ministra gospodarki z dnia 13 czerwca 2001 r. w
sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi
hotelarskie (DzU z 2001 r. nr 66, poz. 665, DzU z 2002 r. nr 142, poz. 1190), co
jest zgodne z obowiązującą techniką legislacyjną.
W ocenie ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej
jednoznacznie i logicznie uzasadnione przepisy ustawy i rozporządzeń
wykonawczych nie dają możliwości do uznaniowości, a co za tym idzie, nie
stwarzają warunków do arbitralnych rozstrzygnięć przez ˝urzędników˝, w tym
przypadku chodzi o przedstawicieli wojewody, przygotowujących odpowiednie
decyzje administracyjne.
Ad 4. Czy z zawartym w programie ˝Przedsiębiorczość -
Rozwój - Praca˝ postulatem o ˝Odbudowie kondycji ekonomicznej polskich
przedsiębiorstw˝ nie kłócą się absurdalne niekiedy wymogi, stawiane przed
polskimi właścicielami hoteli?
Należy zauważyć, że zasadnicze elementy wymagań
odnoszących się do poszczególnych rodzajów obiektów hotelarskich, w tym objętych
interpelacją hoteli i pensjonatów, są kontynuacją przepisów obowiązujących
nieprzerwanie od 1985 r., zostały w praktyce hotelarskiej sprawdzone i były
przez środowisko powszechnie akceptowane.
W ocenie ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej
nie jest uprawniony pogląd, że wymagania kategoryzacyjne znacząco wpływają na
kondycję ekonomiczną polskich przedsiębiorstw i przedsiębiorców świadczących
usługi hotelarskie. Wymagania mają gwarantować właściwy poziom i dalszy rozwój
usług hotelarskich. Mają one charakter minimalny, a przedsiębiorcy we własnym
zakresie mogą poszerzać zarówno zakres świadczonych usług, jak i wzbogacać
wyposażenie swoich obiektów.
Ad 5. Czy wśród przewidywanych przez rząd nadzwyczajnych i
niekiedy kosztownych działań, mających na celu poprawę kondycji polskich małych
i średnich przedsiębiorstw, znajdują się działania skierowane do branży
turystycznej?
W polityce gospodarczej rządu, prezentowanej w
najważniejszych strategicznych dokumentach, turystyka jest postrzegana w
pierwszym rzędzie jako sektor mogący w istotny sposób wspomóc realizację ważnych
programów rządowych. Szereg instrumentów stworzonych dla całej gospodarki służy
również sektorowi turystycznemu. Minister gospodarki, pracy i polityki
społecznej opracowuje program rządu wobec małych i średnich przedsiębiorstw i
jest koordynatorem jego realizacji. System wspierania małych i średnich
przedsiębiorców, instrumenty stymulujące eksport (turystyka przyjazdowa jest
eksportem) w coraz większym stopniu są wykorzystywane przez firmy działające na
rynku turystycznym, świadczące usługi turystyczne i im towarzyszące.
Bezpośrednie wspieranie przedsiębiorców realizowane jest
za pośrednictwem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), 140
ośrodków Krajowego Systemu Usług (KSU) i Krajowego Systemu Innowacji (KSI), sieć
Centrów Euro Info i Regionalnych Instytucji Finansujących, wykorzystujących
środki budżetowe oraz programy pomocowe: Phare 2000 - Krajowy Program Rozwoju
MSP, Phare 2000 - Spójność Społeczno-Gospodarcza oraz Phare 2002 - Regionalny
Program Rozwoju Przedsiębiorczości.
W 2002 r. podjęto szereg inicjatyw programowych
skierowanych do małych i średnich przedsiębiorców, których realizacja będzie
kontynuowana w bieżącym roku. W celu ułatwienia przedsiębiorcom podejmowania i
prowadzenia działalności gospodarczej w styczniu 2002 r. został przyjęty przez
Radę Ministrów dokument pt. Założenia do pakietu ˝Przede wszystkim
przedsiębiorczość˝, stanowiący jeden z elementów strategii gospodarczej
˝Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca˝. Wiele rozwiązań zawartych w przyjętych
dokumentach będzie szczególnie korzystnych dla firm małych, do których zalicza
się większość firm branży turystycznej.
W celu ułatwienia przedsiębiorcom dostępu do zewnętrznych
źródeł finansowania został rozbudowany istniejący system funduszy pożyczkowych i
funduszy poręczeń kredytowych dla małych i średnich przedsiębiorstw w latach
2002-2006, nazwany ˝Kapitał dla przedsiębiorczych˝. Został on przyjęty przez
Radę Ministrów w sierpniu 2002 r. Jest to oferta, z której będą mogły skorzystać
firmy sektora usług turystycznych, których wielkość kapitału jak i rocznych
obrotów z reguły nie stanowi przedmiotu zainteresowania sektora usług
finansowych.
W celu ułatwienia dostępu przedsiębiorców do zamówień
publicznych w grudniu 2002 r. kierownictwo b. Ministerstwa Gospodarki przyjęło
dokument pn. ˝Zamówienia publiczne dla przedsiębiorczych˝. W ramach realizacji
tego programu zostaną podjęte działania legislacyjne, szkoleniowo-doradcze oraz
organizacyjno-informacyjne. Przedsiębiorcy otrzymają również wsparcie finansowe.
Podstawowym dokumentem określającym miejsce i rolę
turystyki w polityce społeczno-gospodarczej państwa jest ˝Strategia rozwoju
turystyki w latach 2001-2006. Rządowy program wsparcia rozwoju turystyki w
latach 2001-2006˝, dokument przyjęty przez Radę Ministrów w kwietniu 2001 r. i
zmodyfikowany we wrześniu 2002 r. Corocznie przygotowywana jest informacja o
stanie realizacji zadań zapisanych w ˝Strategii...˝.
Ad 6. Program ˝Przede wszystkim przedsiębiorczość˝
zapowiada ułatwienia w funkcjonowaniu istniejących przedsiębiorstw w celu
tworzenia nowych miejsc pracy. Jak do tych zapowiedzi mają się wymogi wobec
obiektów hotelarskich, zawarte w rozporządzeniach? Czy rząd zamierza
podtrzymywać istniejącą w tym zakresie sytuację?
Obecne uregulowania prawne dotyczące usług turystycznych,
w tym dotyczące świadczenia usług hotelarskich, mają swoją historię. W okresie,
kiedy nie obowiązywała jeszcze ustawa o usługach turystycznych, przepisy
określające rodzaje i kategorie zakładów i obiektów hotelarskich stanowiły
˝ogólne standardy usług turystycznych˝ i mieściły się w zakresie kompetencji
centralnych organów administracji rządowej do spraw turystyki. Podstawa ich
wydania była niewystarczająca do ustalenia powszechnego obowiązku poddawania
obiektów i zakładów hotelarskich zaszeregowaniu do określonego rodzaju i
nadawania im kategorii. O zaszeregowanie takie występowali jedynie niektórzy
przedsiębiorcy, a organy administracji nie dysponowały sankcją za
nieprzestrzeganie przepisów określających wymagania dla poszczególnych rodzajów
obiektów. Stan ten powodował, że na rynku funkcjonowały obok siebie obiekty
używające nazw rodzajowych i oznaczenia kategorii na podstawie decyzji
administracyjnej i takie, które nazw i oznaczeń kategorii używały bez decyzji i
zwykle bez spełnienia wymagań - ze szkodą dla ich klientów i kontrahentów.
Uregulowana ustawą o usługach turystycznych sprawa treści
wymagań kategoryzacyjnych jest wnikliwie monitorowana, a każda ich zmiana jest
konsultowana ze środowiskiem zawodowym hotelarzy. Na bieżąco dokonywane są
zmiany wymagań, zmierzające do eliminowania przepisów nadmiernie szczegółowych i
nieefektywnych z punktu widzenia prowadzenia działalności gospodarczej w sferze
usług hotelarskich, przy uwzględnieniu ochrony interesów klientów.
Zmiany wymagań kategoryzacyjnych powinny być jednak
dokonywane z dużą ostrożnością, mając na względzie przede wszystkim ochronę
interesów tych przedsiębiorców, którzy w oparciu o obowiązujące uprzednio
przepisy urządzili swoje obiekty i nie mogą być narażani na kosztowne zmiany i
przeróbki przed zamortyzowaniem poczynionych w tym zakresie inwestycji.
Zwracam ponadto uwagę, że od początku prac nad regulacjami
działalności gospodarczej w sferze usług turystycznych wszelkie propozycje były
szeroko konsultowane z turystycznym samorządem gospodarczym (branżą
turystyczną), a w tym propozycje dotyczące usług hotelarskich. To właśnie
Polskie Zrzeszenie Hoteli przygotowało w listopadzie 1996 r. pierwsze wymagania
kategoryzacyjne dla hoteli, moteli i pensjonatów. Nastąpiło to jeszcze przed
wejściem w życie ustawy o usługach turystycznych, a w kwietniu 1997 r. w
ostatecznej wersji projekt został przedstawiony jako załącznik nr 1 do
zarządzenia prezesa Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki. W roku 1997 również
Polska Federacja Campingu i Caravaningu współpracowała z administracją rządową
przy redagowaniu ostatecznej wersji wymagań minimalnych dla campingów, pól
biwakowych i domków turystycznych.
W przygotowywaniu aktów wykonawczych do ustawy, w tym
rozporządzenia w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których
świadczone są usługi hotelarskie, stworzone zostały warunki, aby reprezentanci
branży turystycznej mogli przedstawiać swoje propozycje. Były one zgłaszane w
formie pisemnej w postaci uwag do rozesłanych do stowarzyszeń turystycznych
wstępnych projektów rozporządzenia oraz dyskutowane przy okazji spotkań z
branżą. Wszyscy zainteresowani mogli zabrać głos w dyskusji nad ich kształtem, a
propozycje były wnikliwie analizowane.
Z chwilą wejścia w życie ustawa o usługach turystycznych
jest w sposób ciągły monitorowana. Informacje o stanie jej realizacji są
pozyskiwane od wojewodów i uzupełniane przez Departament Turystyki. Pozwalają
one na ocenę sytuacji na rynku usług turystycznych również pod kątem spełnienia
wymagań i najczęściej występujących braków, a także trudności w ich spełnieniu
przez przedsiębiorców (informacja nt. występujących braków w spełnieniu wymagań
zawarta jest w załączniku).
Stałe monitorowanie realizacji zadań wynikających z
funkcjonowania ustawy o usługach turystycznych inspiruje zmiany legislacyjne,
mające na celu znoszenie barier hamujących rozwój przedsiębiorczości w Polsce,
jak również gwarantuje skuteczniejszą ochronę interesów konsumenta.
W toku działań związanych z oceną funkcjonowania ustawy na
bieżąco prowadzone są konsultacje z przedstawicielami turystycznego samorządu
gospodarczego. W odpowiedzi na liczne głosy przedsiębiorców świadczących usługi
turystyczne, wyrażające potrzebę zmiany niektórych postanowień ustawy, we
wrześniu 2001 r. przystąpiono do prac nad jej kolejną nowelizacją. Przewidywane
zmiany mają na celu usunięcie barier hamujących rozwój istniejących
przedsiębiorstw i tworzenie nowych firm w sektorze turystycznym. Ograniczenie
formalności polegać będzie przede wszystkim na zmniejszeniu obciążeń finansowych
dla przedsiębiorców zarówno z tytułu opłat urzędowych, jak i z tytułu
ponoszonych kosztów organizacyjnych związanych z postępowaniem administracyjnym.
W stosunku do przedsiębiorców świadczących usługi hotelarskie cel ten
zostanie osiągnięty m.in. poprzez:
- wykreślenie upoważnienia ustawowego dotyczącego określenia przez ministra
właściwego do spraw turystyki w drodze rozporządzenia wymagań dla
poszczególnych rodzajów i kategorii obiektów i kategorii obiektów hotelarskich
co do kwalifikacji personelu,
- wprowadzenie rozwiązania postulowanego przez przedsiębiorców inwestujących
w nowe obiekty hotelarskie, polegającego na wydawaniu promesy zaszeregowania
budowanego obiektu hotelarskiego do rodzaju i kategorii, co będzie pozwalało
na prowadzenie niezbędnej na rynku turystycznym promocji obiektu już w okresie
jego budowy i oddawania do eksploatacji,
- skreślenie z listy rodzajów obiektów hotelarskich pól biwakowych, dzięki
czemu przedsiębiorcy zamierzający świadczyć usługi w tym zakresie nie będą
zmuszeni ubiegać się o decyzje wojewody, a jedynie ograniczą się do zgłoszenia
obiektu w gminie,
- wprowadzenie przepisu eliminującego obecną praktykę obchodzenia przepisów
dotyczących używania nazw rodzajowych obiektów hotelarskich prawnie
chronionych przez ich modyfikacje, wprowadzające klientów w błąd.
Powyższe zmiany uwzględniają m.in. opinię przedstawicieli
Polskiego Zrzeszenia Hoteli jako organizacji reprezentatywnej dla branży
hotelarskiej w Polsce, wyrażoną w trakcie konsultacji. Spowodują one złagodzenie
wymagań kategoryzacyjnych i ułatwią, w warunkach złej koniunktury gospodarczej,
prowadzenie działalności przedsiębiorcom świadczącym usługi hotelarskie w
obiektach hotelarskich. Regulacje te powinny również ułatwić zwalczanie
patologicznych przykładów nieuczciwej konkurencji, w szczególności przez
przedsiębiorców nieposiadających odpowiednich decyzji o zaszeregowaniu obiektów
do poszczególnych rodzajów i kategorii.
Ad 7. Czy pan minister nie uważa za wskazane, aby wśród
nowelizowanych pod kątem rozwoju gospodarczego ustaw znalazła się również ustawa
o usługach turystycznych?
Ad 8. Czy minister gospodarki, pracy i polityki społecznej
nie uznaje za zasadne dokonanie rewizji wymogów, zawartych w załącznikach do
rozporządzenia ministra gospodarki z dnia 8 sierpnia 2003 r. zmieniającego
rozporządzenie w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są
świadczone usługi hotelarskie (DzU 02.142.1190)?
Ad 9. Czy pan minister nie uważa za stosowne dokonanie
takiej rewizji przy współudziale wyspecjalizowanych stowarzyszeń oraz Polskiej
Izby Turystycznej, mając na względzie sytuację małych i średnich przedsiębiorstw
oraz rolę, jaką spełnia przemysł turystyczny w gospodarce i tworzeniu nowych
miejsc pracy?
Nowelizacja zarówno ustawy o usługach turystycznych, jak i
przepisów wykonawczych do tej ustawy znajduje się w zaawansowanej fazie
realizacji. Dla przygotowywanego rządowego projektu zmiany ustawy przyjęto jako
podstawowe założenie ograniczenie tych wymagań stawianych przedsiębiorcom
turystycznym, które mogą być pominięte bez zagrożenia podstawowego celu ustawy -
ochrony klienta. Natomiast nowelizacja rozporządzenia w sprawie obiektów
hotelarskich i innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie,
prowadzona jest równolegle z pracami nad projektem ustawy o zmianie ustawy o
usługach turystycznych i wynika z realizacji postulatów branży hotelarskiej.
Dotyczą one przede wszystkim pogarszającej się koniunktury na rynku usług
turystycznych i hotelarskich, a także zmierzają do wyeliminowania wymagań mniej
istotnych.
W odniesieniu do obydwu aktów prawnych przeprowadzono
pogłębione konsultacje społeczne. Praktyka przeprowadzania tych konsultacji jest
ściśle związana z aktualnie obowiązującą procedurą legislacyjną. Podmioty
uwzględniane w ramach konsultacji społecznych to przede wszystkim
wyspecjalizowane stowarzyszenia hotelarskie oraz stowarzyszenia przedsiębiorców
działających w sferze usług turystycznych, stale współpracujące z ministerstwem
przy pracach legislacyjnych dotyczących ich działalności.
Ad 10. Czy wymogi zawarte w wymienionych ustawach nie
doprowadzą do bankructwa wielu jakotako dotychczas prosperujących małych i
średnich firm związanych z branżą turystyczną i czy nie stoi to w sprzeczności z
celami, jakie postawił sobie rząd w programie ˝Przedsiębiorczość - Rozwój -
Praca˝?
Sprawa treści wymagań kategoryzacyjnych jest wnikliwie
monitorowana, a każda ich zmiana jest konsultowana ze środowiskiem zawodowym
hotelarzy. Dokonywane zmiany wymagań zmierzają do eliminowania przepisów
nadmiernie szczegółowych i nieefektywnych z punktu widzenia ochrony interesów
klientów. Natomiast wprowadzanie wymagań nowych, podyktowane jest w pierwszej
kolejności zmianami kulturowymi i rosnącymi aspiracjami społecznymi, a po drugie
zmieniającą się technologią.
Nie można zgodzić się ze stwierdzeniem, że system
standaryzacji (wymagań) w obecnym kształcie przynosi więcej szkody niż pożytku w
zakresie świadczenia usług hotelarskich. Trudno oczywiście dokonać pomiaru tych
szkód i pożytków, ale należy zwrócić uwagę, że obecny system standaryzacji jest
szczególnie atrakcyjny dla przedsiębiorców małych, niezależnych, inwestujących w
pojedyncze obiekty hotelarskie. Dzięki temu systemowi uzyskują one możliwość
promowania swojego obiektu w zakresie jakości w stopniu porównywalnym z
korzyściami, jakie przynosi wykorzystywanie znaku towarowego sieci hotelowych,
ale nieporównywalnie taniej.
Polski system kategoryzacji odbierany jest jako
ograniczenie przez duże korporacje, opierające się na ustalonej renomie swoich
sieci hotelowych, dla których spełnianie niektórych wymagań naszego systemu
wydaje się niepotrzebne, bowiem nie przynosi im dodatkowych, bezpośrednich
korzyści marketingowych. Uwagi takich przedsiębiorców są także uwzględniane w
pracach nad zmianami polskiego systemu kategoryzacji, jednak bez naruszania jego
podstawowych założeń, wdrażanych od wielu lat.
Ad 11. Czy minister gospodarki, pracy i polityki
społecznej orientuje się, jak wiele obiektów hotelarskich zostało już
skontrolowanych pod względem wymogów zawartych w załącznikach do przytoczonego
rozporządzenia i jak wiele z nich nie spełnia tych wymogów?
Minister gospodarki, pracy i polityki społecznej
monitoruje realizację zadań wynikających z ustawy o usługach turystycznych, we
współpracy z wojewodami. Wojewodowie jako organy właściwe w sprawach
zaszeregowania obiektów hotelarskich do poszczególnych rodzajów i kategorii
wyposażeni są w szerokie uprawnienia kontrolne i w związku z tym mają dokładny
obraz sytuacji istniejącej na rynku usług turystycznych (w załączeniu informacja
nt. przebiegu procesu kategoryzacji, m.in. w zakresie spełniania wymagań
niezbędnych do zaszeregowania obiektu do określonego rodzaju i kategorii).
Ad 12. Czy pan minister dysponuje danymi na temat liczby
zatrudnionych w tych obiektach osób oraz symulacją efektów, jakie może przynieść
stosowanie zbyt rygorystycznych wymagań, szczególnie wobec obiektów niższej
kategorii?
Poniżej przedstawiam dane na temat liczby zatrudnionych w
sektorze turystycznym, w tym w obiektach hotelarskich. Natomiast resort nie
prowadzi żadnej symulacji efektów, jakie mogłoby przynieść stosowanie, zdaniem
pana posła, zbyt rygorystycznych wymagań wobec obiektów hotelarskich.
Zatrudnienie w sektorze turystycznym
Sprawozdania Z-01 (przedsiębiorstwa duże i średnie). Uwaga: od 1999 r. są
to przedsiębiorstwa zatrudniające więcej niż 9 osób.
W przypadku badania małych firm nie dokonuje się rozbicia na podgrupy, jak
w przypadku badań dużych firm.
Sprawozdanie SOF wypełniają (nie co roku) stowarzyszenia, fundacje,
organizacje społeczne, związki zawodowe, partie polityczne, związki pracodawców.
Ad 13. Czy niewielkie złagodzenie wymogów stawianych właścicielom obiektów
hotelarskich, jakich skutkiem jest groźba bankructwa i upadku wielu firm, nie
jest lepszym i mniej kosztownym dla budżetu państwa rozwiązaniem niż samo tylko
uruchamianie systemu poręczeń kredytowych?
Złagodzenie minimalnych wymagań co do wielkości obiektu,
jego wyposażenia, kwalifikacji personelu oraz zakresu świadczonych usług w
stosunku do obiektów hotelarskich może spowodować zamiast poprawy kondycji
ekonomicznej polskich firm, utratę ich konkurencyjności, co w konsekwencji
będzie miało wpływ na konkurencyjność Polski i polskiej turystyki oraz może
spowodować, że uzyskiwane efekty ekonomiczne doprowadzą do bankructwa. Nie ma to
jednak ścisłego związku z funkcjonowaniem systemu poręczeń kredytowych, który ma
na celu ułatwienie zaciągania kredytów bankowych przez tych przedsiębiorców,
którzy posiadają zdolność kredytową (a co za tym idzie dobrą kondycję
finansową), natomiast nie posiadają wymaganych zabezpieczeń.
Ad 14. Czy pan minister nie uważa, iż wymogi wobec
właścicieli hoteli, zawarte w wymienionych przeze mnie ustawach, a w
szczególności w załącznikach do rozporządzenia ministra gospodarki, nie zostały
podyktowane dostosowywaniem polskiego prawa do prawa Unii Europejskiej, która
pozostawia wypracowanie rozwiązań w dziedzinie turystyki w kompetencjach państw
członkowskich i nie narzuca żadnych szczegółowych rozwiązań?
Podzielam opinię pana posła, iż poszczególne państwa
tworzą swoje systemy krajowe, niekiedy różniące się od siebie w istotny sposób.
Zapewne polski system kategoryzacji hoteli i pensjonatów zawiera elementy, które
nie występują w innych systemach krajowych. Doświadczenia zagraniczne staramy
się wykorzystywać w pracach nad zmianami polskiego systemu kategoryzacji,
zwłaszcza w takich przypadkach, gdy określone rozwiązania są stosowane
powszechnie. Z naszego rozeznania wynika, że nie istnieje i zapewne w
najbliższej przyszłości nie powstanie jednolity system standaryzacji usług
hotelarskich w Europie.
Ad 15. Czy pan minister nie sądzi, że jednym ze
skuteczniejszych sposobów rozwiązania problemu bezrobocia osób odchodzących z
rolnictwa powinien być rozwój usług turystycznych na szczególnie zagrożonych
obszarach? Czy wobec przekwalifikowujących się rolników, nieposiadających
wystarczających własnych zasobów finansowych na budowę infrastruktury
turystycznej stawiane będą tak samo wysokie wymagania, jakie stawia się przed
funkcjonującymi już obiektami turystycznymi?
Spójna polityka strukturalna rozwoju obszarów wiejskich i
rolnictwa wspiera m.in. rozwój przedsiębiorczości i tworzenie pozarolniczych
miejsc pracy poprzez rozbudowę bazy turystycznej, rekreacyjnej i gastronomicznej
oraz przetwórstwa żywności i innych usług pozanoclegowych dla turystów,
zwiększających dochody ludności wiejskiej, wprowadzenie nowych zadań do
programów restrukturyzacji i modernizacji wsi, gwarantujących jednocześnie
ochronę i promocję twórczości ludowej.
Szeroko rozumiany rozwój gospodarczy wsi jest głównym
celem Programu aktywizacji obszarów wiejskich (PAOW). W programie tym na
szczególne podkreślenie zasługuje dążenie do zwiększenia pozarolniczego
zatrudnienia na obszarach wiejskich. Program jest współfinansowany kwotą 118,8
mln euro z kredytu Banku Światowego, a łącznie ze środkami krajowymi
(samorządowymi, rządowymi i innymi) cały budżet wynosi 297,9 mln euro.
Kredyt ten zostanie wykorzystany na współfinansowanie m.in. następujących
działań:
- rozwój sektora prywatnego,
- rozwój zasobów ludzkich,
- program zwiększania zatrudnienia poza rolnictwem,
- poprawa stanu edukacji na obszarach wiejskich,
- rozwój infrastruktury na obszarach wiejskich.
Program składa się z kilku komponentów, w tym m.in.:
Komponent ˝Mikropożyczki˝ przewiduje finansowanie
mikropożyczek, jednorazowych dotacji na zakup środków trwałych oraz doradztwa z
zakresu prowadzenia własnej pozarolniczej działalności gospodarczej dla
mieszkańców gmin wiejskich, miejsko-wiejskich i miast do 15 tys. mieszkańców,
którzy: (a) są bezrobotnymi pragnącymi rozpocząć pozarolniczą działalność
gospodarczą, (b) prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą (np. osoby
wykonujące pracę chałupniczą, osoby zajmujące się przetwórstwem płodów rolnych,
rzemieślnicy, usługodawcy, handlowcy lub (c) są pełnoetatowymi rolnikami
prowadzącymi gospodarstwo rolne do 3 ha przeliczeniowych. Komponent ma być
wdrażany w ciągu 3 lat w pięciu województwach: zachodniopomorskim, małopolskim,
kujawsko-pomorskim, warmińsko-mazurskim i podkarpackim.
Komponent ˝Aktywizacja kapitału ludzkiego˝ przewiduje
m.in. pomoc bezrobotnym, znajdującym się w trudnej sytuacji ekonomicznej
mieszkańcom wsi w podniesieniu własnych kwalifikacji czy przekwalifikowaniu się
zawodowym.
W ramach Specjalnego Programu Akcesyjnego na rzecz Rozwoju
Rolnictwa i Obszarów Wiejskich SAPARD realizowany jest temat ˝Turystyka
rekreacyjna oraz turystyka specjalistyczna˝. Fundacja Programów Pomocy dla
Rolnictwa ogłosiła przetarg na przeprowadzenie szkolenia zawodowego dla rolników
i dla członków ich rodzin w zakresie prowadzenia usług turystycznych na
obszarach wiejskich, w szczególności w odniesieniu do turystyki rekreacyjnej i
turystyki specjalistycznej. Pod koniec br. planuje się w ramach programu SAPARD
podjęcie inicjatywy pn. ˝Różnicowanie działalności na obszarach wiejskich˝,
której głównym zadaniem jest wsparcie rozwoju przedsiębiorczości i rozwoju
pozarolniczych miejsc pracy na obszarach wiejskich.
Należy także podkreślić, iż marszałkowie województw i
starostowie powiatów posiadają niezbędne instrumenty, a także środki finansowe z
Funduszu Pracy na wspieranie regionalnych i lokalnych rynków pracy. Szczegółowy
opis możliwych do zastosowania instrumentów i zasad wspierania regionalnych i
lokalnych rynków pracy zawiera ustawa z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i
przeciwdziałaniu bezrobociu.
Zgodnie z ustawą o usługach turystycznych usługi
hotelarskie mogą być świadczone również w innych obiektach, jeżeli obiekty te
spełniają minimalne wymagania co do wyposażenia, urządzeń sanitarnych i
przeciwpożarowych oraz innych określonych odrębnymi przepisami. Wymagania
minimalne co do wyposażenia dla innych obiektów, w których świadczone są usługi
hotelarskie, w ocenie przedstawicieli wiejskich kwaterodawców, jakim jest Polska
Federacja Turystyki Wiejskiej ˝Gospodarstwa Gościnne˝, nie są zbyt wysokie. Mają
one gwarantować minimalny standard, natomiast ww. wymagania wynikające z
przepisów odrębnych mają gwarantować bezpieczeństwo życia i zdrowia.
Ad 16. Czy nie jest absurdem podejmowanie przez komisje
kontrolujące decyzji o zmianie zaszeregowania hotelu na niższe ze względu m.in.
na takie kryteria, jak: jedno krzesło w pokoju zamiast dwóch, brak jednej
lampki, brak długopisów itp., gdy skutkiem takich decyzji jest kilkumiesięczny
przestój w funkcjonowaniu hotelu? Dla znacznej części małych firm decyzja taka
oznacza bankructwo, a co za tym idzie - wzrost bezrobocia i zmniejszenie wpływów
budżetowych z tytułu podatków.
Ad 17. Czy wymogi zawarte w przytoczonych przeze mnie
rozporządzeniach nie są w przypadku obiektów niższej klasy zbyt sztywne? Czy nie
należałoby wprowadzić nieco bardziej elastycznych zapisów, zwłaszcza jeśli
chodzi o tak drobne sprawy, jak ilość lampek czy wieszaków w pokojach
hotelowych?
Ad 18. Dlaczego pozwala się, by negatywna wobec obiektu
hotelarskiego decyzja, której przesłanką są drobne, zupełnie nieistotne usterki,
mogła doprowadzić do upadku firmy, spełniającej jednocześnie o wiele
istotniejsze warunki, wymagane od obiektów o wyższej kwalifikacji?
Nie mogę podzielić opinii pana posła, iż brak np. jednego
krzesła w pokoju czy jednej lampki powoduje zmianę kategorii hotelu z wyższej na
niższą oraz że może spowodować ˝kilkumiesięczny przestój w funkcjonowaniu
hotelu˝. Po pierwsze, przedstawiciele wojewody kontrolujący obiekty hotelarskie
w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości czy braków, wyznaczają odpowiedni czas
na uzupełnienie brakujących elementów wyposażenia. Na tę okoliczność wydawane są
zalecenia pokontrolne, a nie - jak pan poseł przytoczył - decyzje
administracyjne zmieniające dotychczasowe zaszeregowanie. A zatem nie ma takiej
możliwości, aby ww. okoliczności mogły spowodować bankructwo przedsiębiorców czy
być przyczyną wzrostu bezrobocia, a zwłaszcza być przyczyną zmniejszenia wpływów
do budżetu państwa. Przy tej okazji pragnę zwrócić uwagę pana posła na fakt, iż
usługi hotelarskie mogą być świadczone również w innych obiektach, jeżeli
obiekty te spełniają minimalne wymagania co do wyposażenia. Zarówno obiekty
hotelarskie, jak i inne obiekty, w których są świadczone usługi, muszą spełniać
wymagania sanitarne, przeciwpożarowe oraz inne określone odrębnymi przepisami.
Ponadto uprzejmie informuję, iż wymagania zawarte w
załącznikach do rozporządzenia określone są w sposób konkretny, niedający
możliwości stosowania zasady uznaniowości w trakcie prowadzenia postępowania
kategoryzacyjnego.
Jednocześnie informuję, iż przy okazji nowelizacji
przedmiotowego rozporządzenia proponuje się obniżenie standardów, chociaż wydaje
się, że jest to przedwczesne. Nasze działania w tym zakresie są po to, aby
zachęcać przedsiębiorców do działalności gospodarczej w sferze usług
turystycznych. Rynek i tak pokaże, że niezwykle istotny jest poziom i standard
świadczonych usług.
Ad 19. Czy dopuszczenie swobody w ocenianiu i podejmowaniu
decyzji, jaką w praktyce wykazują komisje podlegające wojewodom, nie rodzą
podejrzeń o korupcjogenność?
Ad 20. Czy brak szczegółowych zapisów regulujących zasadność i tryb
podejmowania przez uprawniony organ decyzji w sprawie zarządzania - bądź
niezarządzania - kontroli wybranych obiektów hotelarskich również nie jest
korupcjogenny?
Ze względu na ˝ostre˝ (w pojęciu prawnym) zapisy w
przedmiotowym rozporządzeniu i w załącznikach do niego w zakresie wymagań co do
wyposażenia, kwalifikacji personelu oraz zakresu świadczonych usług nie jest
możliwa swoboda w ocenie spełnienia wymagań bądź daleko, zdaniem pana posła,
idące wydawanie decyzji obarczonych, skażonych wadami merytorycznymi. W
większości województw ocen spełnienia wymagań dokonują zespoły oceniające, w
skład których wchodzą kompetentni przedstawiciele wojewody, przedstawiciele
samorządu gospodarczego i stowarzyszeń działających w sferze turystyki i
hotelarstwa, a także przedstawiciele Państwowej Straży Pożarnej, Inspekcji
Sanitarnej, administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego,
posiadający stosowne uprawnienia. Natomiast kontrola obiektów, w których
świadczone są usługi hotelarskie (wszystkich obiektów), z mocy prawa należy do
rutynowych zadań wojewody.
Przedstawiciele wojewody mają prawo kontrolować, w
zakresie swojej właściwości miejscowej, przestrzeganie wymagań w stosunku do
wszystkich obiektów hotelarskich i innych obiektów w których są świadczone
usługi hotelarskie. Jeżeli obiekt, pozostający poza ewidencją organu
dokonującego kontroli nie spełnia wymagań przewidzianych dla rodzaju i
kategorii, do których został zaszeregowany, lub minimalnych wymagań dla innych
obiektów świadczących usługi hotelarskie, organ kontrolujący zawiadamia organ
prowadzący ewidencję obiektu.
Dotychczasowe stosowanie przepisów ustawy o usługach turystycznych
dotyczących świadczenia usług hotelarskich nasuwa następujące wnioski:
- podstawową barierą we wdrażaniu systemu standaryzacji obiektów
hotelarskich jest niespełnianie przez przedsiębiorców hotelarskich wymagań
wynikających z przepisów odrębnych - przede wszystkim wymagań prawa
budowlanego, w tym brak dokumentacji budynków, pozwoleń na ich użytkowanie,
książek obiektów i protokołów kontroli technicznych. W rozporządzeniu ministra
gospodarki z 2001 r. stworzono dodatkowe możliwości dokumentowania stanu
technicznego budynków, co pozwoli na przyspieszenie wdrażania systemu
standaryzacji obiektów,
- nazwy rodzajowe i oznaczenia kategorii obiektów hotelarskich są
postrzegane przez przedsiębiorców hotelarskich jako duża wartość marketingowa,
czego ubocznym skutkiem jest stosowanie niedozwolonych praktyk w zakresie
nazewnictwa obiektów, wprowadzającego klientów w błąd co do ich rodzajów i
kategorii,
- uzasadnione jest utrzymanie dobrowolnego systemu kategoryzacji,
opierającego się na podziale obiektów na standardowe, korzystające z nazw
rodzajowych prawnie chronionych i oznaczeń kategorii i innych,
substandardowych, korzystających z innych nazw rodzajowych.
Należy również zauważyć, iż z punktu widzenia
konkurencyjności polskiej oferty turystycznej na rynkach zagranicznych
najistotniejsze jest samo funkcjonowanie wiarygodnego systemu standaryzacji
usług, ułatwiającego klientom dokonanie świadomego wyboru rodzaju i kategorii
obiektu, zgodnego z ich oczekiwaniami, oraz istnienie państwowego nadzoru nad
bezpieczeństwem obiektów oferujących zakwaterowanie.
Prowadzone dotychczas nowelizacje uwzględniały również
fakt, iż obniżenie wymagań może jednak działać na niekorzyść przedsiębiorców. W
latach 70. branża hotelarska nie była przygotowana do świadczenia usług
hotelarskich na odpowiednim poziomie. Również obecnie nie wszyscy rozumieją
postępującą, coraz ostrzejszą konkurencję na rynku usług turystycznych, która
wymusza oferowanie usług na coraz wyższym poziomie przy jak najniższej cenie.
Przy otwartej gospodarce rynkowej, w przededniu przystąpienia Polski do Unii
Europejskiej, nie mogą liczyć na sukces finansowy ci przedsiębiorcy, którzy
kierują się zasadą odwrotną. Ponadto rynek i tak w sposób bezwzględny pokazuje,
że niezwykle istotny jest odpowiedni poziom i standard usług. Warto również
podkreślić, iż jedną z przyczyn relatywnie małego zainteresowania Polską jest
stosunkowo niski standard bazy hotelowej i świadczonych w niej usług oraz
wysokie ceny.
Minister Jerzy Hausner
Warszawa, dnia 12 maja 2003 r.
źródło:
Sejm RP, Interpelacje i
zapytania poselskie
[hotelarze.pl] |