|
Dz.U.2002 Nr 116 poz.1004
zm. Dz.U.2003 Nr 144 poz.1401
zm. Dz.U.2004 Nr 194 poz.1985
W Y C I Ą G
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ I SPORTU
z dnia 18 kwietnia 2002 r.
w sprawie określenia standardów nauczania dla poszczególnych
kierunków studiów i poziomów kształcenia.
Na podstawie art. 4a ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 12 września 1990 r. o
szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 65, poz. 385, z 1991 r. Nr 104, poz. 450, z
1992 r. Nr 54, poz. 254 i Nr 63, poz. 314, z 1994 r. Nr 1, poz. 3, Nr 43, poz.
163, Nr 105, poz. 509 i Nr 121, poz. 591, z 1996 r. Nr 5, poz. 34 i Nr 24,
poz. 110, z 1997 r. Nr 28, poz. 153, Nr 96, poz. 590, Nr 104, poz. 661, Nr
121, poz. 770 i Nr 141, poz. 943, z 1998 r. Nr 50, poz. 310, Nr 106, poz. 668
i Nr 162, poz. 1115 i 1118, z 2000 r. Nr 120, poz. 1268 i Nr 122, poz. 1314, z
2001 r. Nr 85, poz. 924, Nr 103, poz. 1129, Nr 111, poz. 1193 i 1194 i Nr 126,
poz. 1383 oraz z 2002 r. Nr 4, poz. 33 i 34) zarządza się, co następuje:
§ 1. Określa się standardy nauczania dla następujących
kierunków studiów:
59) technologia żywności i żywienie człowieka,
62) turystyka i rekreacja,
§ 2. Standardy nauczania, o których mowa w § 1, stanowią
załączniki nr 1-69 do rozporządzenia.
§ 3. 1. Łączna liczba godzin zajęć dydaktycznych
realizowanych w systemie studiów wieczorowych nie może być niższa niż 80%, a w
systemie studiów zaocznych niższa niż 60% łącznej liczby godzin zajęć wskazanej
w standardach nauczania dla poszczególnych kierunków studiów, przy zachowaniu
wszystkich treści programowych standardów nauczania dla studiów dziennych.
2. Liczba godzin zajęć dydaktycznych przewidziana w standardach nauczania na
realizację wymienionych w tych standardach przedmiotów w przypadku realizowania
tych studiów w systemie wieczorowym lub zaocznym jest taka sama jak w przypadku
realizowania ich w systemie dziennym.
"§ 3a. Jeżeli w ramach kierunku studiów jest prowadzona specjalizacja
nauczycielska, uwzględnia się także wymogi określone w standardach kształcenia
nauczycieli, zgodnie z odrębnymi przepisami.
§ 4. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od
dnia ogłoszenia.
ZAŁĄCZNIK Nr 59
Standardy nauczania dla kierunku studiów:
technologia żywności i żywienie człowieka
STUDIA MAGISTERSKIE
I. WYMAGANIA OGÓLNE
Studia magisterskie na kierunku technologia żywności i żywienie człowieka
trwają 5 lat (10 semestrów). Łączna liczba godzin zajęć wynosi 3.400, w
tym 1.610 godzin określonych w standardach nauczania.
II. SYLWETKA ABSOLWENTA
Absolwenci kierunku technologia żywności i żywienie człowieka, na
podstawach teoretycznych z chemii, matematyki, fizyki, biochemii i
mikrobiologii, uzyskują wiedzę z zakresu nauk technicznych,
technologicznych, ekonomicznych i żywienia człowieka.
Absolwenci kierunku są specjalistami w zakresie przetwarzania, utrwalania,
przechowywania żywności i kontroli jej jakości. Są przygotowani do pracy
na stanowiskach inżynierskich i menedżerskich w przedsiębiorstwach przetwórstwa
spożywczego, w zakładach zajmujących się pozyskiwaniem, przechowywaniem i
dystrybucją żywności oraz żywieniem człowieka. Potrafią zorganizować
produkcję włącznie z doborem maszyn i urządzeń oraz przeprowadzić jej
ekonomiczną kalkulację. Posiadają znajomość zasad marketingu, prawa żywnościowego
oraz prawidłowego żywienia człowieka. Umieją posługiwać się technologią
komputerową w sterowaniu procesami technologicznymi oraz zarządzaniu przedsiębiorstwem.
III. GRUPY PRZEDMIOTÓW I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE
A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 380
B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 450
C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 780
Razem: 1.610
IV. PRAKTYKI
Praktyka produkcyjna, minimum 8 tygodni.
Zajęcia terenowe, minimum 5 dni.
V. PRZEDMIOTY W GRUPACH I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE
A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 380
1. Język obcy 120
2. Przedmioty humanistyczne i ekonomiczne 120
3. Informatyka 80
4. Wychowanie fizyczne 60
B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 450
1. Matematyka 75
2. Statystyka 45
3. Fizyka 75
4. Chemia 165
5. Biochemia 60
6. Ekologia i ochrona środowiska 30
C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 780
1. Higiena i toksykologia żywności 60
2. Mikrobiologia żywności 90
3. Chemia żywności 45
4. Analiza i ocena jakości żywności 90
5. Maszynoznawstwo 60
6. Inżynieria procesowa 75
7. Ogólna technologia żywności 75
8. Podstawy żywienia człowieka 60
9. Ekonomika i zarządzanie 60
10. Technologie przetwarzania żywności 120
11. Technologiczne projektowanie zakładów spożywczych 45
VI. TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW
A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO
1. Język obcy
Czynne opanowanie jednego języka w mowie i w piśmie.
2. Przedmioty humanistyczne i ekonomiczne
W zależności od zainteresowania studenta możliwość uzyskania szerszego
zakresu wiedzy w zakresie historii, w tym historii powszechnej, filozofii,
kultury języka polskiego, antropologii, wiedzy o polityce, socjologii,
psychologii, etyki, nauki o kulturze itp.
W zakresie ekonomii: prawo, podstawy makroekonomii i mikroekonomii, podstawy
nauki o rynku, zasady prowadzenia działalności gospodarczej.
3. Informatyka
Podstawowe pojęcia informatyki. Systemy operacyjne. Edytory tekstów.
Tworzenie i obsługa baz danych. Organizacja pracy w sieciach.
B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE
1. Matematyka
Elementy algebry wyższej oraz geometrii analitycznej: macierze, wyznaczniki,
układy, równania. Rachunek różniczkowy. Pochodne i różniczki funkcji
jednej, dwóch i wielu zmiennych. Rachunek całkowy.
2. Statystyka
Elementy rachunku prawdopodobieństwa - zmienne losowe, ich parametry i
podstawowe rozkłady. Metody losowania prób oraz metody ich prezentacji.
Estymacja punktowa i przedziałowa. Weryfikacja hipotez statystycznych.
Analiza korelacji i regresji.
3. Fizyka
Podstawy reologii, pola i siły, przepływ płynów lepkich, ciała lepkosprężyste,
fizyczne modele reologiczne. Zjawiska na granicy faz, napięcie
powierzchniowe. Zjawiska przenoszenia, równania transportu. Podstawy
elektrodynamiki. Właściwości elektryczne, równanie różniczkowe drgań, równanie
fali. Optymalne metody badania substancji, podstawy mikroskopii,
refraktometrii i polarymetrii, zasady pomiarów nefelometrycznych i
turbimetrycznych. Absorpcyjna i emisyjna analiza spektralna, fluorescencja.
4. Chemia
Budowa materii. Stan skupienia materii. Układy jedno- i wieloskładnikowe.
Roztwory elektrolitów. Typy reakcji chemicznych, kataliza, katalizatory.
Metody elektrochemiczne. Elektrochemia. Analiza miareczkowa. Obliczanie
stechiometryczne, stężenie roztworów, równowagi jonowe, utlenianie i
redukcja. Kinetyka reakcji chemicznych. Struktura, stereochemia i izometria cząsteczek
i związków organicznych. Pojęcia podstawowe ogólnej chemii organicznej.
5. Biochemia
Molekularne podstawy procesów życiowych. Aminokwasy, peptydy, białka -
struktura a funkcja biologiczna i właściwości funkcjonalne. Enzymy
molekularne, formy działania enzymów, kinetyka, mechanizm działania.
Koenzymy i witaminy. Wpływ procesów biochemicznych na jakość żywności.
Przemiany składników pożywienia w organizmie człowieka. Metabolizm białek,
węglowodanów i lipidów. Kwasy nukleinowe i biosynteza białek. Regulacja
przemian metabolicznych. Integracja przemian w komórce.
6. Ekologia i ochrona środowiska
Ekologiczne i etyczne problemy ochrony środowiska, elementy sozologii,
ekologiczne podstawy ochrony zdrowia z uwzględnieniem relacji środowisko -
producent - konsument żywności.
C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE
1. Higiena i toksykologia żywności
Higiena żywności - postępowanie prowadzące do produkcji żywności
sprzyjającej zdrowiu. Składniki żywności zagrażające zdrowiu.
Toksykologia substancji występujących w żywności. Trucizny i zatrucia.
Przemiany trucizn w organizmie. Zanieczyszczenia chemiczne żywności.
Toksyczność metali, pestycydów, radionuklidów, mykotoksyn. Nadzór nad żywnością
w Polsce i na świecie.
2. Mikrobiologia żywności
Mikroorganizmy aktywne w żywności. Stan higieniczno-sanitarny produktów żywnościowych.
Mikroorganizmy chorobotwórcze w żywności. Wykorzystanie drobnoustrojów i
przemian mikrobiologicznych w produkcji żywności. Problemy mikrobiologiczne
w żywieniu człowieka. Procesy technologiczne a stan mikrobiologiczny żywności.
Systemy zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego żywności. Kontrola
mikrobiologiczna procesów produkcyjnych i gotowej żywności.
3. Chemia żywności
Woda i związki mineralne w żywności. Sacharydy - podział, występowanie i
przemiany w procesach wytwarzania i przechowywania żywności. Substancje
azotowe surowców i żywności. Białka, występowanie, modyfikacje podczas
podstawowych procesów przetwórczych i przechowywania. Enzymy w żywności. Tłuszczowce
i ich przemiany w surowcach i żywności podczas przetwarzania i
przechowywania oraz modyfikacji. Witaminy, barwniki i związki smakowo-zapachowe.
4. Analiza i ocena jakości żywności
Pobieranie i przygotowywanie próbek do analizy. Oznaczenie gęstości i
kwasowości produktów żywnościowych. Oznaczanie zawartości wody, suchej
substancji, cukrowców i związków azotowych. Oznaczanie zawartości oraz
badanie jakości tłuszczu. Oznaczanie zawartości popiołu, składników
mineralnych oraz witamin.
5. Maszynoznawstwo
Technika. Maszyna. Rola maszyn w technologii. Tworzywa: sposoby obróbki,
wytrzymałość. Podstawy elektroniki i miernictwa elektrycznego.
Zabezpieczenie sieci i maszyn. Metrologia techniczna. Badanie urządzeń chłodniczych,
wentylacyjnych, pomp, sprężarek, hydroforów. Budowa urządzenia kotłowego.
Maszyny pomocnicze, transportowe, myjące, magazynowe. Podstawy eksploatacji
maszyn.
6. Inżynieria procesowa
Podstawowe zasady inżynierii procesowej. Przepływ płynów rzeczywistych,
opory przepływu. Mieszanie mechaniczne. Fluidyzacja. Zasady przenoszenia ciepła
i masy - przewodzenie, dyfuzja, wnikanie, przenikanie. Zagęszczanie roztworów.
Termodynamika powietrza, podstawy suszarnictwa. Rozdział układów
jednorodnych i mieszanin - opadanie grawitacyjne, wirowanie, filtracja,
procesy membranowe. Ekstrakcja, ługowanie, destylacja, rektyfikacja.
7. Ogólna technologia żywności
Technologiczne, ekonomiczne, ekologiczne, energetyczne aspekty produkcji
surowców przemysłu spożywczego. Metody ich przetwarzania, utrwalania i
przechowywania. Operacje i procesy jednostkowe oraz ich wpływ na wartość
biologiczną, właściwości funkcjonalne i organoleptyczne żywności.
Technologie bezodpadowe, produkty uboczne, metody ich utylizacji.
8. Podstawy żywienia człowieka
Człowiek i jego pożywienie. Normy żywienia i wyżywienia. Zapotrzebowanie a
zalecane spożycie. Bilans energetyczny. Białko, tłuszczowce, cukrowce,
witaminy i składniki mineralne w żywieniu człowieka. Równowaga
wodno-elektrolitowa. Sposoby żywienia i stan odżywiania. Wartość odżywcza
żywności. Struktura spożycia. Zasady racjonalnego odżywiania. Układanie
jadłospisów. Profilaktyka żywieniowa. Etykietowanie żywności.
9. Ekonomika i zarządzanie
Przedsiębiorstwo i jego organizacja oraz otoczenie. Majątek trwały i
obrotowy. Zatrudnienie, wydajność pracy i płaca. Pojęcie, klasyfikacja a
rozliczenie oraz kalkulacja kosztów. Przydatność kosztów i ich analizy w
kierowaniu przedsiębiorstwem. Zastosowanie metod optymalizacyjnych. Metoda
badania ekonomicznej opłacalności przedsięwzięć rozwojowych. Rachunek
efektywności inwestowania. Gospodarka finansowa oraz kryteria oceny stanu i
możliwości rozwojowych przedsiębiorstwa. Analiza otoczenia rynkowego -
podstawy marketingu. Sporządzanie biznesplanu. Podstawy nauki organizacji i
zarządzania. Budowa struktury organizacyjnej. Modele zarządzania. Techniki
wdrażania innowacji.
10. Technologie przetwarzania żywności
Technologie produktów pochodzenia zwierzęcego. Technologie produktów
pochodzenia roślinnego. Technologia produktów fermentowanych. Technologie
gastronomiczne.
11. Technologiczne projektowanie zakładów spożywczych
Proces inwestycyjny, jego etapy i fazy. Etap projektowania. Założenia
techniczno-ekonomiczne. Projekt techniczny. Projekty jednostadialne.
Projektowanie procesu technologicznego. Projektowanie modułowe. Wytyczne dla
branż. Opracowanie części technologicznej zakładów.
STUDIA ZAWODOWE
I. WYMAGANIA OGÓLNE
Studia zawodowe na kierunku technologia żywności i żywienie człowieka
trwają 4 lata (8 semestrów). Łączna liczba godzin zajęć dydaktycznych
wynosi 2.800, w tym 1.425 godzin określonych w standardach nauczania.
II. SYLWETKA ABSOLWENTA
Absolwent kierunku technologia żywności i żywienie człowieka (otrzymuje
tytuł inżyniera) powinien posiadać wiedzę z zakresu nauk technicznych,
technologicznych, żywieniowych i ekonomicznych. Być specjalistą w zakresie
przetwarzania, utrwalania, przechowywania i kontroli jakości żywności,
przygotowanym do pracy na stanowiskach inżynierskich w przedsiębiorstwach,
zakładach, instytucjach zajmujących się przetwórstwem, przechowywaniem,
kontrolą i obrotem żywności oraz żywieniem człowieka. Powinien umieć
zorganizować produkcję włącznie z doborem maszyn i urządzeń oraz
przeprowadzić kalkulację ekonomiczną. Znać zasady funkcjonowania rynku i
rozumieć zasady marketingu produktów i usług związanych z żywnością i
żywieniem człowieka. Czynnie posługiwać się techniką komputerową.
III. GRUPY PRZEDMIOTÓW I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE
A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 270
B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 435
C. PRZEDMIOTY ZAWODOWE 720
Razem: 1.425
IV. PRAKTYKI
Produkcyjno-organizacyjna:
1) minimalnie 2 tygodnie po II lub IV semestrze,
2) minimalnie 6 tygodni po VI semestrze.
V. PRZEDMIOTY W GRUPACH I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE
A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 270
1. Język obcy 60
2. Przedmioty humanistyczne i ekonomia
90
3. Informatyka 60
4. Wychowanie fizyczne 60
B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 435
1. Matematyka 75
2. Statystyka 30
3. Fizyka 75
4. Chemia 165
5. Biochemia 60
6. Ekologia i ochrona środowiska 30
C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 720
1. Higiena i toksykologia żywności 45
2. Mikrobiologia żywności 45
3. Chemia żywności 30
4. Analiza i ocena żywności 60
5. Maszynoznawstwo 60
6. Inżynieria procesowa 60
7. Ogólna technologia żywności 60
8. Podstawy żywienia człowieka 45
9. Ekonomika i zarządzanie 30
10. Kierunkowe technologie przetwarzania żywności
120
11. Technologie specjalizacyjne 120
12. Technologiczne projektowanie zakładów przemysłu
spożywczego 45
VI. TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW
A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO
1. Język obcy
Czynne opanowanie jednego języka obcego w mowie i piśmie.
2. Przedmioty humanistyczne i ekonomiczne
W zależności od zainteresowań studenta możliwość uzyskania szerszego
zakresu wiedzy z historii, filozofii, kultury języka polskiego, wiedzy o
polityce, socjologii, psychologii, etyki, nauki o kulturze, podstaw ochrony własności
intelektualnej i przemysłowej itp. W zakresie ekonomii: podstawowe prawa
ekonomiczne, podstawy makroekonomii, funkcjonowanie rynku, zasady prowadzenia
działalności gospodarczej.
3. Informatyka
Podstawowe pojęcia informatyki, systemy operacyjne. Operacja na zbiorach.
Edytory tekstów. Tworzenie i obsługa baz danych.
B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE
1. Matematyka
Podstawowe pojęcia analizy (oś liczbowa, kres zbioru, granica ciągu). Ciągłość
i granica funkcji. Obliczanie pochodnych, wzór Taylora, zastosowanie do
badania przebiegu funkcji. Szeregi liczbowe i funkcyjne, własności szeregów
potęgowych. Całka nieoznaczona i całka oznaczona z funkcji ciągłej, jej
interpretacja. Najprostsze równania różniczkowe. Układy algebraicznych równań
liniowych, wyznaczniki, rząd macierzy. Przestrzenie liniowe z iloczynem
skalarnym, iloczyn wektorowy w R3. Elementy analizy funkcji wielu
zmiennych.
2. Statystyka
Podstawy probabilistyczne statystyki matematycznej: zmienna losowa skokowa i
ciągła. Rozkład normalny. Szacowanie punktowe i przedziałowe średniej,
wariancji oraz odchylenia standardowego jednej zmiennej w populacji.
Weryfikacja hipotez statystycznych. Hipoteza o równości średnich i
wariancji w dwóch populacjach. Elementy doświadczalnictwa. Planowanie doświadczeń
technologicznych. Opracowanie statystyczne wyników za pomocą metody analizy
i testów porównań wielokrotnych. Badanie związków między dwiema
zmiennymi. Analiza korelacji i regresji.
3. Fizyka
Podstawy reologii, pola, siły. Przepływ płynów lepkich, ciała lepkosprężyste,
fizyczne modele reologiczne. Zjawiska przenoszenia. Podstawy elektrodynamiki.
Elektromagnetyzm. Optyczne metody badania substancji. Podstawy mikroskopii,
reflektometrii i polarymetrii, zasady pomiarów nefelometrycznych i
turbimetrycznych. Absorpcyjna i emisyjna analiza spektralna. Fluorescencja.
4. Chemia
Podstawowe pojęcia i prawa chemiczne. Stężenia roztworów. Budowa atomu, układ
okresowy pierwiastków. Procesy utleniania i redukcji. Rodzaje wiązań
chemicznych. Klasyfikacja związków nieorganicznych. Elementy elektrochemii.
Metody instrumentalne w analizie chemicznej. Ogólna charakterystyka metali i
niemetali i ich związków. Analiza ilościowa, obliczenia stechiometryczne.
Budowa, nazewnictwo, właściwości fizyczne i chemiczne podstawowych klas związków
organicznych z jedną grupą funkcyjną oraz wybranych biocząsteczek.
Otrzymywanie, wyodrębnianie, oczyszczanie i analiza jakościowa związków
organicznych. Termodynamika. Termochemia. Właściwości gazów i cieczy. Układy
jedno- i wieloskładnikowe wielofazowe.
5. Biochemia
Mechanizmy przemian w organizmach drobnoustrojów, roślin i zwierząt.
Lokalizacja w komórce procesów syntezy i rozkładu metabolitów i funkcje
organelli. Natura, mechanizm i regulacja działania enzymów. Fotosynteza i
oddychanie oraz metabolizm sacharydów, składników azotowych i lipidów, a
także przemiany i funkcje kwasów nukleinowych. Powiązanie ww. zagadnień z
aspektami biologii molekularnej, inżynierii genetycznej, rekombinacji i
klonowania.
6. Ekologia i ochrona środowiska
Ekologiczne, etyczne i ekonomiczne problemy środowiska. Jednostki emisji
substancji szkodliwych. Mechanizm powstawania tlenków siarki, dwutlenku węgla
i tlenku węgla, tlenków azotu i ich oddziaływanie na środowisko. Metody
ograniczania emisji substancji szkodliwych. Ochrona wód, gleb i powietrza
przed zanieczyszczeniem. Źródła zanieczyszczenia wód i gleby. Klasy czystości
wód. Metody oczyszczania ścieków. Polityka ochrony środowiska w Polsce.
C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE
1. Higiena i toksykologia żywności
Ogólne wiadomości o truciznach i zatruciach. Kryteria oceny toksykologicznej
substancji szkodliwych. Substancje antyodżywcze i naturalne substancje
toksyczne w produktach. Cele, zasady i zagrożenia związane z zastosowaniem
substancji dodatkowych. Zanieczyszczenia biologiczne i chemiczne żywności.
Skażenia radiologiczne żywności. Wpływ procesów technologicznych na
rodzaj i stopień zanieczyszczeń występujących w żywności. Nadzór nad
jakością zdrowotną żywności w Polsce.
2. Mikrobiologia żywności
Drobnoustroje w technologii żywności i żywienia człowieka. Wpływ czynników
fizycznych na drobnoustroje. Mikrobiologia wskaźnikowa stanu sanitarnego żywności.
Mikroflora przewodu pokarmowego, powietrza i wody. Mikroflora surowców
pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz gotowych wyrobów. Zatrucia
pokarmowe. Procesy technologiczne a stan mikrobiologiczny żywności.
Wykorzystywanie drobnoustrojów w produkcji żywności. System zapewnienia
bezpieczeństwa zdrowotnego żywności. Ocena mikrobiologiczna procesów
produkcyjnych i gotowej żywności.
3. Chemia żywności
Formy występowania pierwiastków chemicznych w żywności. Sposoby ilościowego
opisu wody w żywności. Woda związana. Sacharydy i polisacharydy i ich
reakcje. Chemia smaku. Przemiany mono- i disacharydów. Reakcja Maillarda.
Polisacharydy jako biopolimery, kleikowanie skrobi. Lipidy - definicje i
klasyfikacje. Kwasy tłuszczowe nasycone i nienasycone. Nomenklatura i
stereochemia, triacyloglicerole, numeracja "sn". Reakcje grupy
estrowej i łańcucha węglowodorowego triacylogliceroli. Witaminy
rozpuszczalne w tłuszczach. Białka żywności i ich rola w kształtowaniu
tekstury i właściwości funkcjonalnych produktów. Chromoproteidy, chemia
peklowania.
4. Analiza i ocena jakości żywności
Podstawy technik analizy chemicznej, instrumentalnej, sensorycznej,
stosowanych do kontroli oceny jakości żywności. Metody oznaczeń
podstawowych składników żywności: białek, sacharydów, tłuszczów,
witamin, związków mineralnych, wody.
5. Maszynoznawstwo
Podstawy metrologii przemysłowej, zadania, główne elementy. Pomiar
strumienia objętości i masy, gęstości i poziomu cieczy, ciśnienia i
temperatury. Termodynamika pary wodnej, powietrza wilgotnego i obiegów chłodniczych.
Rodzaje, budowa maszyn stosowanych w przetwarzaniu żywności. Transport wewnątrzzakładowy.
Maszyny i urządzenia do napełniania i zamykania. Podstawy eksploatacji
maszyn.
6. Inżynieria materiałowa
Podobieństwo procesów technologicznych przemysłu spożywczego. Stosowanie równań
kryterialnych. Właściwości fizyczne surowców i produktów. Teorie i
sposoby rozdrabniające. Elementy dynamiki płynów. Opory przepływu. Przepływ
cieczy nienewtonowskich. Teoria filtracji. Warstwy filtrujące i pomoce
filtracyjne. Fluidyzacja i transport pneumatyczny. Mieszanie. Ruch ciepła.
Promieniowanie. Złożona wymiana ciepła. Nośniki ciepła. Obliczenia
cieplne. Zamrażanie. Urządzenia zamrażalnicze. Molekularne i konwekcyjne
przenoszenie masy. Nieustalone przenoszenie masy. Suszenie. Destylacja i
rektyfikacja. Procesy rozdziału składników.
7. Ogólna technologia żywności
Sytuacja żywnościowa świata. Bilans żywności. Przemysł spożywczy - jego
organizacja i struktura. Gospodarka żywnościowa. Surowce. Produkty spożywcze.
Operacje i procesy związane z przetwarzaniem żywności. Metody utrwalania żywności.
Procesy jednostkowe oraz ich wpływ na wartość biologiczną, właściwości
funkcjonalne i organoleptyczne żywności. Materiały i techniki pomocnicze w
technologii żywności. Technologie bezodpadowe, produkty uboczne, metody ich utylizacji.
8. Podstawy żywienia człowieka
Podstawowe pojęcia i definicje.
Skład chemiczny pożywienia i organizmu człowieka.
Przemiana materii i energii, metody pomiaru, czynniki określające jej wysokość.
Wartość energetyczna pożywienia. Rola i znaczenie w organizmie białek, tłuszczów
i węglowodanów. Witaminy tłuszczo- i wodorozpuszczalne. Podstawowe pojęcia
i definicje żywieniowe. Składniki mineralne. Równowaga kwasowo-zasadowa.
Gospodarka wodna organizmu. Normy żywienia, podział i definicje.
9. Ekonomika i zarządzanie
Przedsiębiorstwo, jego organizacja i otoczenie.
Majątek trwały i obrotowy.
Zatrudnienie. Wydajność pracy i wynagrodzenie. Kalkulacja kosztów.
Zastosowanie metod optymalizacyjnych. Rachunek efektywności inwestowania.
Gospodarka finansowa przedsiębiorstwa. Rentowność. Modele zarządzania.
Przygotowanie do podejmowania działalności gospodarczej.
Prowadzenie księgi przychodów i rozchodów. Podstawy marketingu.
10. Kierunkowe technologie przetwarzania żywności.
Technologia produktów pochodzenia zwierzęcego. Technologia produktów
pochodzenia roślinnego. Technologia produktów spożywczych fermentowanych.
Technologia gastronomiczna.
11. Technologie specjalizacyjne
Do wyboru: technologie przerobu mleka, mięsa, drobiarstwa i jajczarstwa, zbóż
i nasion oleistych, owoców i warzyw, węglowodanów i przemysłowej produkcji
potraw, biotechnologia żywności itp.
12. Technologiczne projektowanie zakładów przemysłu
spożywczego.
Projektowanie lub modernizacja zakładów przemysłu spożywczego.
Zasady lokalizacji ogólnej i szczegółowej. Projektowanie procesu produkcyjnego i
technologicznego. Organizacja systemu kontroli jakości. Magazynowanie i
transport surowców i wyrobów gotowych. Zaopatrzenie i dystrybucja czynników
energetycznych. Zagospodarowanie terenu zakładu oraz wymagania
techniczno-technologiczne dla budynków i budowli. Ochrona środowiska i bhp.
VII. ZALECENIA
Pozostała liczba godzin powinna stanowić uzupełnienie jednej lub wszystkich
grup przedmiotów, z tym że przedmioty grupy C muszą stanowić co najmniej
60% ogólnej liczby godzin.
ZAŁĄCZNIK Nr 62
Standardy nauczania dla kierunku studiów:
turystyka i rekreacja
STUDIA MAGISTERSKIE
I. WYMAGANIA OGÓLNE
Studia magisterskie na kierunku turystyka i rekreacja trwają co najmniej 4
lata (8 semestrów). Łączna liczba godzin zajęć wynosi około 3.400, w
tym 1.365 godzin określonych w standardach nauczania.
II. SYLWETKA ABSOLWENTA
Absolwent kierunku turystyka i rekreacja powinien posiadać wiedzę
humanistyczną - pozwalającą poznać potrzeby ludzkie oraz zrozumieć związki
i procesy społeczne odzwierciedlające się w turystyce i rekreacji,
przyrodniczą - dającą podstawy zrozumienia systemu człowiek - środowisko;
aktywność ruchową oraz ekonomiczną, organizacyjną i prawną - umożliwiającą
ocenę i świadome wykorzystywanie mechanizmów typowych dla gospodarki
rynkowej. Absolwent powinien posiadać umiejętności: kierowania oraz
samodzielnego planowania i realizacji złożonych przedsięwzięć
organizacyjnych w zakresie turystyki i rekreacji, samodzielnego
opracowywania i realizacji imprez turystycznych, zajęć i imprez
rekreacyjnych, swobodnego nawiązywania kontaktów z ludźmi oraz posługiwania
się językami obcymi.
Absolwent powinien być przygotowany do zajmowania stanowisk w jednostkach
obsługi ruchu turystycznego i rekreacji, do pracy w hotelach, domach
wypoczynkowych, ośrodkach rekreacyjnych oraz do pracy w administracji
samorządowej i rządowej na stanowiskach odpowiedzialnych za rozwój
turystyki i rekreacji oraz w organizacjach społecznych.
III. GRUPY PRZEDMIOTÓW I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE
A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 255
B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 360
C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 750
Razem: 1.365
IV. PRAKTYKI
Program studiów przewiduje praktyki zawodowe łącznie z zajęciami
praktycznymi i terenowymi w liczbie 120 godzin w ramach przedmiotów
kierunkowych.
V. PRZEDMIOTY W GRUPACH I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE
A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 255
1. Filozofia 30
2. Psychologia 30
3. Socjologia 30
4. Historia kultury i sztuki 45
5. Języki obce 120
B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 360
1. Ekonomia 60
2. Organizacja i zarządzanie 30
3. Podstawy marketingu 30
4. Finanse przedsiębiorstw i podstawy
rachunkowości 30
5. Podstawy informatyki 45
6. Podstawy statystyki 30
7. Fizjologia pracy i wypoczynku 45
8. Pedagogika czasu wolnego 30
9. Wychowanie zdrowotne i promocja zdrowia
30
10. Ekologia 30
C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 750
1. Geografia turystyczna 60
2. Krajoznawstwo 30
3. Zagospodarowanie turystyczne i rekreacyjne
45
4. Podstawy turystyki 30
5. Teoria i metodyka rekreacji 45
6. Ekonomika turystyki i rekreacji 45
7. Marketing usług turystycznych i
rekreacyjnych 30
8. Informatyka w turystyce i rekreacji
30
9. Prawo w turystyce i rekreacji 45
10. Metody i techniki obsługi ruchu turystycznego
60
11. Zajęcia praktyczne (ćwiczenia terenowe i
praktyki zawodowe) 120
12. Obozy, rekreacja ruchowa, turystyka kwalifikowana
120
13. Usprawnienie ruchowe 90
VI. TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW
A. PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO
1. Filozofia
Filozofia jako nauka. Dzieje filozofii. Główne kierunki filozoficzne i ich
znaczenie dla rozwoju cywilizacji. Turystyka i rekreacja jako formy poznania
i przeżywania świata oraz jako przyczyna i podstawa refleksji
filozoficznej. Turystyka i rekreacja wobec przyrody. Antropomorfizacja
przyrody. Poznanie jedności organicznej z przyrodą a kategorie mistycyzmu,
panteizmu, deizmu i ateizmu.
2. Psychologia
Cele i zadania psychologii. Procesy poznawcze. Zachowanie się człowieka i
jego determinanty. Charakterystyka potrzeb ludzkich. Motywacja w turystyce i
rekreacji. Emocje i ich źródła. Postawy i ich komponenty. Współczesne
koncepcje osobowości. Zainteresowania. Człowiek w sytuacji trudnej. Lęki
i stresy. Poznawanie i ocenianie ludzi. Komunikowanie się ludzi.
Negocjacje. Psychoprofilaktyczne wartości turystyki i rekreacji.
3. Socjologia
Pojęcie socjologii i jej znaczenie w turystyce i rekreacji. Podstawy i
formy organizacji życia społecznego, wielkie i małe struktury społeczne.
Rodzina jako grupa i instytucja społeczna. Terytorialne postaci życia
zbiorowego. Różnicowanie się stylów życia i potrzeb w sferze czasu
wolnego i wypoczynku. Kultura i jej wpływ na życie społeczne. Kultura
masowa a czas wolny. Osobowość społeczna, rola społeczna, uwarunkowania
roli turysty i rekreanta.
4. Historia kultury i sztuki
Wpływ kultury starożytnej na kulturę i sztukę wieków późniejszych
(religia i mitologia, porządki architektoniczne, człowiek w plastyce,
teatr, sport). Cechy charakterystyczne dla europejskich stylów
architektonicznych poszczególnych epok. Analiza najwybitniejszych dzieł
sztuki z zakresu architektury, malarstwa i rzeźby - typ, styl, kierunek,
kompozycja, analiza treści i formy. Miejsce i rola dzieł sztuki i kultury
w turystyce.
5. Języki obce
Czynne opanowanie języka, ze szczególnym uwzględnieniem następujących
tematów:
Terminologia geograficzna i geografia Polski. Cechy charakterystyczne stylów
architektonicznych oraz elementy historii Polski. Zagadnienia społeczno-polityczne.
Baza noclegowo-hotelowa oraz żywieniowa. Formy spędzania czasu wolnego:
kino, teatr, muzea, galerie, sport, formy rekreacji. Język biznesu i
reklama, korespondencja handlowa, prowadzenie rozmów i negocjacji.
B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE
1. Ekonomia
Podstawowe problemy ekonomii. Potrzeby a działalność gospodarcza.
Racjonalność gospodarowania. Teoria rynku. Gospodarka rynkowa i mechanizm
rynkowy. Elementy rynku: popyt, podaż, cena. Wartość i cena. Istota,
funkcja, rodzaje pieniądza. Przedsiębiorstwo (firma) na rynku.
Konkurencja. Produkt narodowy, dochód narodowy. Handel międzynarodowy.
Bilans płatniczy i handlowy. Kurs walut. Cła. Kontyngenty. Procesy
integracyjne w gospodarce światowej.
2. Organizacja i zarządzanie
Przedmiot i kierunki rozwoju organizacji i zarządzania. Cele, rodzaje i
funkcje struktur systemowo-organizacyjnych. Formalne i nieformalne struktury
organizacyjne.
Zarządzanie i jego funkcje. Techniki zarządzania. Podejmowanie decyzji
kierowniczych. Zarządzanie personelem. Współczesny menedżer i warunki
jego sukcesu. Organizacja pracy własnej menedżera. Organizacja i zarządzanie
w turystyce i rekreacji.
3. Podstawy marketingu
Pojęcie i elementy marketingu. Marketing tradycyjny i współczesny.
Funkcje marketingu. Badania marketingowe - pojęcie, przedmiot, etapy badań,
klasyfikacja, sposób wykorzystania wyników badań. Segmentacja i typologia
rynku. Marketing-mix, cechy charakterystyczne, elementy. Produkt:
klasyfikacja, fazy "cyklu życia" produktu. Strategia dystrybucji.
Strategia cen jako przykład strategii marketingowej. Strategia promocji -
reklama, public relations, znak firmowy. Kadry jako element strategii
marketingowej.
4. Finanse przedsiębiorstw i podstawy
rachunkowości
Rola i funkcja finansów i rachunkowości w firmie (koszty, przychody,
rozchody, ceny usług i ich kalkulacja, środki gospodarcze, kapitały,
wyniki finansowe, cash flow, wartość rynkowa, dywidendy, inwestycje).
Planowanie finansów i kontrola w firmie. Syntetyczna analiza wskaźnikowa
sytuacji finansowej firmy. Biznesplan. Sprawozdawczość finansowa w firmie
(bilans, rachunek wyników). Zasady prowadzenia rachunkowości w firmie.
System podatkowy i kredytowy.
5. Podstawy informatyki
System operacyjny. Zarządzanie danymi dyskowymi. Edytor tekstu (pisanie i
edycja dokumentu, drukowanie dokumentu, formatowanie tekstu, style, układ
strony, praca z tabelami i ramkami). Arkusz kalkulacyjny (wprowadzenie,
edycja i formatowanie danych, tworzenie formuł i stosowanie własnych
funkcji, sporządzanie wykresów, drukowanie dokumentów, zarządzanie
bazami danych). Sieci komputerowe (organizacja, zasady korzystania z
Internetu).
6. Podstawy statystyki
Charakterystyka prawidłowości statystycznych - podstawowe pojęcia. Skale
pomiaru i klasyfikacja cech. Podstawowe charakterystyki liczbowe rozkładu
jednej zmiennej. Metody badania współzależności liniowej dwóch cech
(korelacja - regresja). Rozkład i dystrybuanta zmiennej losowej - rozkład
normalny. Weryfikacja hipotez statystycznych - podstawowe testy istotności.
Analiza szeregów czasowych (wyodrębnianie trendu i wahań sezonowych).
Zasady prognozowania.
7. Fizjologia pracy i wypoczynku
Sprawność do pracy i sprawność ruchowa. Klasyfikacja wysiłków
fizycznych. Praca dynamiczna i statyczna. Procesy energetyczne i zmiany
fizjologiczne podczas wysiłku fizycznego. Zmęczenie, jego istota,
postacie. Wypoczynek. Odnowa biologiczna. Elementy ergonomii. Praca i
wypoczynek a problem starzenia się. Przystosowanie ustroju do zmieniających
się warunków środowiska. Znaczenie turystyki i rekreacji w zapobieganiu
chorobom cywilizacyjnym.
8. Pedagogika czasu wolnego
Pojęcie czasu wolnego oraz jego znaczenie wychowawcze, zdrowotne i
kulturotwórcze. Historia problematyki czasu wolnego. Rola intencjonalnych i
naturalnych środowisk wychowawczych w procesie wychowania i socjalizacji w
czasie wolnym. Edukacja ustawiczna w kulturze fizycznej. Elementy
andragogiki. Przemiany społeczne a zmiany w sferze rekreacji.
9. Wychowanie zdrowotne i promocja zdrowia
Zdrowie i czynniki warunkujące: definicje, aspekty zdrowia, kryteria i
ocena zdrowia. Edukacja zdrowotna: historia, definicje, koncepcje. Cele,
podejścia, etapy: edukacja zdrowotna w różnych okresach życia.
Realizacja celów w edukacji zdrowotnej - higiena osobista i otoczenia:
bezpieczeństwo i pierwsza pomoc. Żywność i żywienie.
Psychospołeczne aspekty zdrowia, seksualność człowieka, życie bez nałogów.
Promocja zdrowia: koncepcja, definicje, podejścia w promocji zdrowia,
strategia dokonywania zmian. Projekty w promocji zdrowia - struktura,
organizacja, diagnoza, planowanie, ewolucja procesu wyników, podejście
siedliskowe: zdrowe miasto (gmina), szkoła, zakład pracy promujący
zdrowie.
10. Ekologia
Elementy środowiska i czynniki ekologiczne. Prawa i zasady ekologiczne
dotyczące organizacji życia. Struktura ekosystemów i współzależności
występujące w ich obrębie. Biosfera jako środowisko życia, zasoby
biotyczne Ziemi. Człowiek - przyroda, sprzężenia zwrotne. Ekorozwój -
nowy trend XXI wieku.
C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE
1. Geografia turystyczna
Terminologia geografii turystycznej. Elementy kartografii turystycznej.
Podstawowe metody oceny atrakcyjności środowiska przyrodniczego dla
turystyki. Atrakcyjność turystyczna krajobrazu naturalnego i kulturowego
Polski. Regiony turystyczne Polski. Szlaki turystyczne Polski. Geograficzne
uwarunkowania rozwoju turystyki światowej. Regiony turystyczne Europy.
Szlaki turystyki międzynarodowej w Europie. Atrakcyjność turystyczna krajów
pozaeuropejskich (wybrane przykłady).
2. Krajoznawstwo
Krajoznawstwo - jego ewolucja, zakres i funkcje we współczesnym społeczeństwie.
Historia krajoznawstwa w Polsce od Oświecenia do czasów współczesnych. Główne
kierunki i formy pracy krajoznawczej w Polsce. Organizacja krajoznawstwa w
Polsce. Rola kadry turystycznej w realizacji celów krajoznawstwa.
Zastosowanie metod krajoznawczych. Atrakcje i walory krajoznawcze jako
podstawa tworzenia produktu turystycznego. Inwentaryzacja krajoznawcza. Treści
krajoznawcze w programowaniu imprez turystycznych. Trasy i szlaki turystyki
krajoznawczej w Polsce.
3. Zagospodarowanie turystyczne i rekreacyjne
Przyrodnicze i przestrzenne czynniki warunkujące rozwój turystyki i
rekreacji. Planowanie przestrzenne zagospodarowania turystycznego i
rekreacyjnego. Elementy zagospodarowania turystycznego i rekreacyjnego.
Geograficzne strefy kraju i ich zagospodarowanie. Zagospodarowanie
turystyczne i rekreacyjne form obszarów chronionych. Zagospodarowanie
turystyczne terenów miejskich i wiejskich. Urządzenia turystyczne i
rekreacyjne.
4. Podstawy turystyki
Podstawowe pojęcia i definicje. Kryteria klasyfikacji zjawisk
turystycznych. Zarys dziejów turystyki. Potrzeby i motywy uprawiania
turystyki. Uwarunkowania rozwoju turystyki. Charakterystyka podstawowych
form ruchu turystycznego. Krajowy i zagraniczny ruch turystyczny. Struktura
aktywności turystycznej ludności. Wpływ turystyki na człowieka, środowisko
naturalne, społeczno-kulturowe i gospodarcze. Organizacja turystyki w
Polsce i na świecie.
5. Teoria i metodyka rekreacji
Podstawowe pojęcia. Funkcje społeczno-wychowawcze rekreacji: "Sport
dla wszystkich" w cyklu życia człowieka. Klasyfikacja form rekreacji.
Paradygmat zdrowia we współczesnej rekreacji fizycznej. Minimum aktywności
ruchowej. Środowiska i grupy rekreacyjne. Bariery rekreacji. Planowanie i
programowanie. Motoryczność człowieka w ontogenezie. Rekreacja osób
niepełnosprawnych. Rekreacja a praca zawodowa. Metodyka ćwiczeń
rekreacyjnych dla osób w różnym wieku. Trening zdrowotny. Fitness:
programy, placówki. Imprezy sportowo-rekreacyjne. Organizacja rekreacji w
Polsce i na świecie.
6. Ekonomika turystyki i rekreacji
Turystyka i rekreacja w gospodarce narodowej i regionalnej. Turystyka i
rekreacja a sfera konsumpcji. Rynek turystyczny i jego elementy. Polityka
turystyczna. Efekt mnożnikowy w turystyce i rekreacji. Międzynarodowa
wymiana w turystyce. Przedsiębiorstwo turystyczne i rekreacyjne jako
kategoria rynkowa.
7. Marketing usług turystycznych i
rekreacyjnych
Produkt na rynku usług turystycznych i rekreacyjnych - klasyfikacja, fazy
życia produktu. Marketingowa strategia sprzedaży usług turystycznych i
rekreacyjnych. Strategia dystrybucji na rynku usług turystycznych i
rekreacyjnych. Różnicowanie cen usług turystycznych i rekreacyjnych jako
przykład strategii marketingowej. Strategia promocji na rynku usług
turystycznych i rekreacyjnych - reklama, public relations, znak firmowy.
8. Informatyka w turystyce i rekreacji
Światowe systemy rezerwacyjne, ich zasięg i zasady działania. Nowe
technologie wprowadzane do usprawnienia obsługi ruchu turystycznego.
Programy komputerowe przeznaczone do obsługi bazy noclegowej, biur podróży
i dla tour-operatorów. Programy informacyjne i systemy rezerwacji o zasięgu
ogólnopolskim i regionalnym.
9. Prawo w turystyce i rekreacji
Podstawy i zasady stosowania prawa. Obowiązki administracyjne związane z
podróżowaniem, z podejmowaniem działalności gospodarczej w turystyce i
rekreacji oraz z zapewnieniem bezpieczeństwa uczestników turystyki i
rekreacji. Podstawy prawa cywilnego i postępowania cywilnego. Umowy o świadczenie
usług turystycznych i rekreacyjnych. Odpowiedzialność kontraktowa i
deliktowa organizatorów turystyki i rekreacji. Karna ochrona bezpieczeństwa
w turystyce i rekreacji. Ustawa o kulturze fizycznej. Ustawa o usługach
turystycznych.
10. Metodyka i techniki obsługi ruchu turystycznego
Formy obsługi ruchu turystycznego. Pojęcie imprezy turystycznej i
podstawowe zasady organizacji, aktywizacji i obsługi imprez. Prowadzenie
pertraktacji handlowych. Usługi ubezpieczeniowe w turystyce - podstawowe
dokumenty. Dokumenty podróży zagranicznych (paszporty, wizy, czeki podróżnicze
itd.). Techniki programowania, kalkulacji i organizowania imprez
turystycznych. Realizacja imprezy i kontrola jej przebiegu.
11. Zajęcia praktyczne (ćwiczenia terenowe i
praktyki zawodowe)
Ćwiczenia terenowe obejmują zagadnienia poznawcze przewidziane w
programach różnych przedmiotów. Wynikiem zajęć jest opracowanie
projektu przedstawiającego rozwiązanie poznanych w praktyce problemów.
Praktyka zawodowa obejmuje praktykę asystencką dającą możliwość
empirycznej weryfikacji wiedzy poznanej w czasie studiów oraz rozwijania
pewności w działaniu.
12. Obozy, rekreacja ruchowa, turystyka kwalifikowana
Celem tych zajęć praktycznych jest nabycie przez studentów kwalifikacji
specjalistycznych w wybranych formach rekreacji lub turystyki, także będących
alternatywą dla rekreacji i turystyki masowej.
13. Usprawnianie ruchowe
Podstawowym celem przedmiotu jest podniesienie poziomu sprawności i wydolności
fizycznej studentów oraz wykształcenie nawyków ruchowych przydatnych na
całe życie i w przyszłej pracy zawodowej. Udział w zajęciach z zakresu
najpopularniejszych dyscyplin sportowych: gimnastyki, zespołowych gier
sportowych, atletyki terenowej, pływania itp.
VII. ZALECENIA
Przedmioty objęte standardami nauczania mogą być realizowane oddzielnie
lub łączone w szersze bloki tematyczne.
[hotelarze.pl - 2002] |
