Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
29.01.2004 r. w sprawie ustawy o uzdrowiskach, obszarach
ochrony uzdrowiskowej, lecznictwie uzdrowiskowym i gminach uzdrowiskowych oraz o
zmianie niektórych ustaw. Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na
posiedzeniu w dniu 08.01.2004 r. ustawy o o uzdrowiskach, obszarach ochrony
uzdrowiskowej, lecznictwie uzdrowiskowym i gminach uzdrowiskowych oraz o zmianie
niektórych ustaw, odrzuca ustawę.
* * *
19.02.2004 - 68 posiedzenie Sejmu - uchwalenie
odrzucono na wniosek Senatu.
* * *
Obowiązująca obecnie ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o
uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym (Dz. U. Nr 23, poz. 150 z późn. zm.)
zawiera rozwiązania prawne, które nie odpowiadają wprowadzonym zmianom
ustrojowym.
Uzasadniona jest zatem potrzeba podjęcia prac nad nowymi rozwiązaniami prawnymi
regulującymi w sposób kompleksowy sprawę funkcjonowania uzdrowisk.
* * *
P r o j e k t
U S T A W A
z dnia .....................2003 r.
o uzdrowiskach, obszarach ochrony uzdrowiskowej, lecznictwie uzdrowiskowym i
gminach uzdrowiskowych oraz o zmianie niektórych ustaw[1]
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. Ustawa określa zasady nadawania obszarowi statusu uzdrowiska albo statusu obszaru ochrony uzdrowiskowej, zakres i warunki prowadzenia
lecznictwa uzdrowiskowego, nadzór nad uzdrowiskiem, obszarem ochrony uzdrowiskowej i lecznictwem uzdrowiskowym oraz zasady funkcjonowania gmin uzdrowiskowych.
Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) naturalnych surowcach leczniczych - rozumie się przez to kopaliny lecznicze, w tym: wody lecznicze i peloidy, których właściwości
lecznicze zostały potwierdzone na zasadach określonych w ustawie;
2) właściwościach leczniczych klimatu - rozumie się przez to czynniki atmosferyczne sprzyjające utrzymaniu zdrowia, leczeniu lub
łagodzeniu skutków albo objawów chorób;
3) operacie uzdrowiskowym - rozumie się przez to charakterystykę wyodrębnionego obszaru pod względem możliwości uznania go za
uzdrowisko albo obszar ochrony uzdrowiskowej, ze szczególnym uwzględnieniem dostępnych na tym obszarze naturalnych surowców
leczniczych i klimatu;
4) uzdrowisku - rozumie się przez to obszar, który spełnia warunki określone w ustawie, potwierdzone w trybie i na zasadach w niej
określonych;
5) obszarze ochrony uzdrowiskowej - rozumie się przez to obszar, który spełnia warunki określone w ustawie, potwierdzone w trybie
i na zasadach w niej określonych;
6) gminie uzdrowiskowej - rozumie się przez to gminę, której obszar lub jego część jest uzdrowiskiem lub obszarem ochrony
uzdrowiskowej;
7) zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego - rozumie się przez to zakład opieki zdrowotnej, w rozumieniu ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r.
o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408, z późn. zm.)[2], działający na obszarze strefy ochronnej "A" uzdrowiska,
utworzony w celu udzielania świadczeń zdrowotnych z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego, w ramach kierunków leczniczych
ustalonych dla danego uzdrowiska, w szczególności wykorzystujący warunki naturalne przy udzielaniu świadczeń
zdrowotnych;
8) urządzeniach lecznictwa uzdrowiskowego - rozumie się przez to urządzenia, służące do leczniczego wykorzystania naturalnych
surowców leczniczych oraz właściwości leczniczych klimatu;
9) lecznictwie uzdrowiskowym - rozumie się przez to zorganizowaną działalność polegającą na udzielaniu świadczeń zdrowotnych,
prowadzoną w uzdrowiskach przez zakłady lecznictwa uzdrowiskowego, przy wykorzystaniu warunków naturalnych, takich jak:
a) właściwości naturalnych surowców leczniczych (balneoterapia i peloidoterapia),
b) właściwości lecznicze klimatu (klimatoterapia),
c) właściwości lecznicze morza (talassoterapia),
d) właściwości lecznicze mikroklimatu, powstałego w podziemnych wyrobiskach górniczych (subterraneoterapia),
- i towarzyszące temu zabiegi fizykalne;
10) strefach ochronnych - rozumie się przez to określone w statucie uzdrowiska lub obszaru ochrony uzdrowiskowej strefy, wydzielone w
celu ochrony właściwości leczniczych.
Art. 3. 1. Ilekroć obszar uzdrowiska lub obszar ochrony uzdrowiskowej ma się pokrywać z granicami administracyjnymi więcej niż jednej gminy,
prawa i obowiązki przewidziane w ustawie są wykonywane przez te gminy w trybie i na zasadach porozumienia, o którym mowa w art. 74 ustawy z dnia
8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591,z późn. zm.)[3].
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, gdy obszar uzdrowiska lub obszar ochrony uzdrowiskowej pokrywa się z granicami administracyjnymi więcej
niż jednej gminy uzdrowiskowej.
Rozdział 2
Nadawanie obszarowi statusu uzdrowiska albo statusu obszaru ochrony
uzdrowiskowej
Art. 4. 1. Status uzdrowiska może być nadany obszarowi, który spełnia
łącznie następujące warunki:
1)posiada złoża naturalnych surowców, o potwierdzonych właściwościach
leczniczych;
2)posiada klimat o właściwościach leczniczych;
3)na jego terenie znajdują się zakłady lecznictwa uzdrowiskowego lub urządzenia
lecznictwa uzdrowiskowego;
4)spełnia określone w przepisach prawa o ochronie środowiska wymagania w
stosunku do środowiska;
5)posiada infrastrukturę techniczną w zakresie zaopatrzenia w wodę oraz
elektroenergetyczną, gazową i w zakresie transportu zbiorowego, a także
właściwą gospodarkę odpadami.
2. Granice obszaru, o którym mowa w ust. 1, pokrywają się
z granicami administracyjnymi gmin, miast lub jednostek pomocniczych gmin.
3. Gmina, która zamierza wystąpić o nadanie danemu obszarowi
statusu uzdrowiska, jest zobowiązana do uzyskania na swój koszt potwierdzenia właściwości leczniczych naturalnych surowców i klimatu, o których
mowa w ust.1 pkt 1 i 2.
4. W przypadku zmiany granic administracyjnych, o których mowa w
ust. 2, stosuje się odpowiednio przepis ust. 3.
Art. 5. 1. Potwierdzenie właściwości leczniczych naturalnych surowców
i klimatu, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 i 2, dokonują jednostki
uprawnione przez ministra właściwego do spraw zdrowia do potwierdzania
właściwości leczniczych naturalnych surowców i klimatu.
2. W celu potwierdzenia właściwości leczniczych naturalnych
surowców, jednostki uprawnione, o których mowa w ust. 1, przeprowadzają
badania, mające na celu wykluczenie negatywnego oddziaływania na organizm
ludzki oraz wykazania właściwości leczniczych tych surowców i klimatu.
3. Potwierdzenie właściwości leczniczych naturalnych surowców
i klimatu następuje w formie świadectwa wydanego przez jedną z jednostek
uprawnionych, o których mowa w ust. 1.
4. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw środowiska określa, w drodze rozporządzenia:
1) zakres badań niezbędnych do ustalenia właściwości leczniczych
naturalnych surowców i klimatu, o których mowa w ust. 2;
2) kryteria oceny właściwości leczniczych naturalnych surowców
i klimatu;
3) wykaz jednostek uprawnionych, o których mowa w ust. 1;
4) wzór świadectwa, o którym mowa w ust. 3
- kierując się koniecznością zapewnienia możliwie najlepszych
warunków dla lecznictwa uzdrowiskowego oraz uwzględnienia wskazań
nauki i praktyki.
Art. 6. 1. Obszarowi, który spełnia łącznie warunki określone w art.
4 ust. 1 pkt 2 i 4-5, może być nadany status obszaru ochrony
uzdrowiskowej.
2. Granice obszaru, o którym mowa w ust. 1, pokrywają się
z granicami administracyjnymi gminy, miasta albo jednostki pomocniczej
gminy.
3. Gmina, która zamierza wystąpić o nadanie danemu obszarowi
statusu obszaru ochrony uzdrowiskowej, jest zobowiązana, na swój koszt, do
uzyskania potwierdzenia właściwości leczniczych naturalnych surowców
i klimatu, o których mowa w art. 4 ust.1 pkt 1 i 2.
4. W przypadku zmiany granic administracyjnych, o których mowa
w ust. 2, stosuje się odpowiednio przepis ust. 3.
Art. 7. 1. Na obszarze uzdrowiska oraz obszarze ochrony uzdrowiskowej
wydziela się trzy strefy ochronne, oznaczone literami "A", "B", "C":
1) strefę "A" obejmującą obszar uzdrowiska lub obszar ochrony
uzdrowiskowej, na którym są zlokalizowane lub planowane zakłady
i urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego oraz inne obiekty służące
bezpośrednio lecznictwu uzdrowiskowemu i obsłudze kuracjusza, dla
której w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego jest określony procentowy udział terenów zieleni,
a w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego tereny na
nie przeznaczone;
2) strefę "B" obejmującą obszar uzdrowiska lub obszar ochrony
uzdrowiskowej przyległy do strefy "A" i stanowiący jej otoczenie,
który jest:
a)przeznaczony dla obiektów usługowych i komunalnych, budownictwa mieszkalnego
oraz nieuciążliwych obiektów usługowych i komunalnych związanych z zaspokajaniem
potrzeb osób przebywających na leczeniu uzdrowiskowym i mieszkańców, dla której
w stadium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego zostanie
określony procentowy udział terenów zieleni, a w miejscowym planie
zagospodarowania przestrzennego tereny na nie przeznaczone,
b)objęty granicami parku narodowego lub rezerwatu przyrody, albo jest lasem,
morzem lub jeziorem;
3)strefę "C" przyległą do strefy "B" i stanowiącą jej otoczenie obejmującą
obszar uzdrowiska lub obszar ochrony uzdrowiskowej, mającą wpływ na zachowanie
walorów krajobrazowych, klimatycznych oraz ochronę złóż naturalnych surowców
leczniczych.
2. Dla obszarów położonych w granicach stref ochronnych, o których
mowa w ust. 1, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego sporządza się
obowiązkowo.
3. Projekty miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego
obejmujące obszary położone w granicach stref ochronnych, o których mowa w ust.
1, wymagają uzgodnienia z ministrem właściwym do spraw zdrowia.
Art. 8. 1. Gmina, która zamierza wystąpić o nadanie danemu obszarowi
statusu uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej, w celu określenia
możliwości prowadzenia lecznictwa uzdrowiskowego na tym obszarze, sporządza
operat uzdrowiskowy.
2. Operat uzdrowiskowy jest sporządzany w formie pisemnej
w podziale na część opisową oraz graficzną.
3. Operat uzdrowiskowy w części opisowej jest sporządzany
ponadto w formie elektronicznej.
4. Operat uzdrowiskowy zawiera:
1) nazwę gminy;
2) określenie obszaru, który będzie objęty wystąpieniem o nadanie
statusu uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej;
3) dokładny opis zagospodarowania przestrzennego obszaru, o którym
mowa w pkt 2, z uwzględnieniem stref ochronnych. Opis powinien
zawierać wskazanie powierzchni każdego z wymienionych obszarów
oraz dokładne dane o lokalizacji i stanie infrastruktury
technicznej, w tym komunikacyjnej, ze szczególnym uwzględnieniem
terenów przeznaczonych pod działalność gospodarczą oraz
działalność rekreacyjno-wypoczynkową i lecznictwo uzdrowiskowe;
4) opis istniejących obszarów i terenów górniczych ze wskazaniem,
zgodnie z przepisami prawa geologicznego i górniczego, ich
wyznaczonych granic lub projektowanego położenia, nazwy kopaliny
głównej oraz towarzyszącej;
5) opis właściwości leczniczych naturalnych surowców i klimatu na
obszarze, który będzie objęty wystąpieniem o nadanie statusu
uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej;
6) wyniki badań potwierdzających właściwości lecznicze naturalnych
surowców i klimatu;
7) informacje na temat działających zakładów lecznictwa
uzdrowiskowego oraz urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego lub dane
o planach w tym zakresie;
8) informacje o ujęciach wody sieci kanalizacyjnej, oczyszczalniach
\cieków, gospodarce odpadami oraz o ewentualnych zagrożeniach
ekologicznych;
9) informacje o stanie czystości powietrza oraz natężenia hałasu,
opracowane zgodnie z odrębnymi przepisami;
10) wskazanie kierunków leczniczych dla przyszłego uzdrowiska;
11) datę sporządzenia i podpis burmistrza gminy (wójta, prezydenta).
5. Część graficzna operatu obejmuje mapę obszaru, któremu ma
zostać nadany status uzdrowiska albo status obszaru ochrony uzdrowiskowej,
sporządzoną w skali nie mniejszej niż 1:25 000 z zaznaczeniem planowanych
stref ochronnych, o których mowa w art. 7, oraz graficznym przedstawieniem
informacji, o których mowa w ust. 4 pkt 3 i 4 oraz w pkt 7.
6. Gmina, po zaopiniowaniu przez państwowego wojewódzkiego
inspektora sanitarnego, przesyła ministrowi właściwemu do spraw zdrowia
w celu zatwierdzenia operat uzdrowiskowy, o którym mowa w ust. 4.
7. Jeżeli operat uzdrowiskowy nie zawiera danych lub informacji,
o których mowa w ust. 4, minister właściwy do spraw zdrowia występuje do
gminy o ich uzupełnienie.
8. Jeżeli gmina nie uzupełni danych lub informacji w wyznaczonym
terminie, lub obszar, któremu ma być nadany status uzdrowiska albo status
obszaru ochrony uzdrowiskowej nie spełnia warunków określonych w ustawie,
minister właściwy do spraw zdrowia wydaje, w ciągu trzech miesięcy od dnia
otrzymania operatu, decyzję o odmowie zatwierdzenia operatu uzdrowiskowego.
Art. 9. 1. Rada gminy, po uzyskaniu zatwierdzenia operatu, o którym
mowa w art. 8 ust. 4, i na jego podstawie uchwala statut uzdrowiska albo
obszaru ochrony uzdrowiskowej.
2. Statut uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej określa:
1) nazwę uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej i jego
granice;
2) strefy ochrony uzdrowiskowej;
3) kierunki lecznicze właściwe dla danego uzdrowiska albo obszaru
ochrony uzdrowiskowej;
4) granice obszaru i terenu górniczego, wyznaczone na podstawie
przepisów prawa geologicznego i górniczego, albo projektowane
położenie tego obszaru i terenu
oraz w odniesieniu do uzdrowiska wykaz zakładów przyrodoleczniczych i
wykaz urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego.
3. Przed uchwaleniem statutu uzdrowiska albo obszaru ochrony
uzdrowiskowej rada gminy jest zobowiązana do jego uzgodnienia z:
1) ministrem właściwym do spraw zdrowia;
2) konserwatorem zabytków, jeżeli na obszarze, który ma zostać
uznany za uzdrowisko albo obszar ochrony uzdrowiskowej znajdują
się obiekty lub obszary wpisane do rejestru zabytków;
3) dyrektorem właściwego urzędu morskiego, jeżeli obszar uzdrowiska
albo obszar ochrony uzdrowiskowej jest usytuowany w strefie
nadmorskiej.
4. Uchwalony statut uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej
gmina przesyła ministrowi właściwemu do spraw zdrowia.
5. Zmiany w statucie uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej wymagają uzgodnienia z podmiotami, o których mowa w ust. 3.
6. Statut uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej wchodzi
w życie z dniem wejścia w życie rozporządzenia, o którym mowa w art. 10
ust. 2, natomiast zmiany statutu uzdrowiska wchodzą w życie w terminach
określonych w odpowiednich uchwałach rady gminy.
7. Minister właściwy do spraw zdrowia określa, w drodze rozporządzenia, wzór statutu uzdrowiska i obszaru ochrony uzdrowiskowej,
kierując się potrzebą wskazania elementów jakie powinien zawierać statut
oraz zasadnością ustalenia jednolitych reguł stanowiących podstawę
działania uzdrowisk w całym kraju.
Art. 10. 1. Minister właściwy do spraw zdrowia przedstawia, po otrzymaniu uchwalonego statutu uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej,
Radzie Ministrów wniosek o nadanie danemu obszarowi statusu uzdrowiska albo
statusu obszaru ochrony uzdrowiskowej.
2. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, dokonuje nadania
danemu obszarowi statusu uzdrowiska, określając:
1)nazwę uzdrowiska;
2)granice obszaru uzdrowiska;
3)kierunki lecznicze dla uzdrowiska
- z uwzględnieniem właściwości leczniczych surowców naturalnych
i klimatu występujących na tym obszarze.
3. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, nadaje danemu obsza
rowi status obszaru ochrony uzdrowiskowej, określając:
1)nazwę obszaru ochrony uzdrowiskowej;
2)granice obszaru ochrony uzdrowiskowej;
3)kierunki lecznicze dla obszaru ochrony uzdrowiskowej
- z uwzględnieniem właściwości leczniczych surowców naturalnych
i klimatu występujących na tym obszarze.
Art. 11. Minister właściwy do spraw zdrowia prowadzi rejestr uzdrowisk
oraz obszarów ochrony uzdrowiskowej.
Art. 12. 1. Gmina uzdrowiskowa jest obowiązana do sporządzenia
iprzedstawienia, nie rzadziej niż raz na 10 lat, ministrowi właściwemu
do spraw zdrowia operatu uzdrowiskowego celem potwierdzenia spełniania
przez jej obszar lub jego część wymagań określonych w ustawie.
2. Jeżeli na podstawie złożonego operatu uzdrowiskowego minister
właściwy do spraw zdrowia stwierdzi nieprawidłowości, wyznacza okres
dostosowawczy w celu ich usunięcia. Okres ten nie może być dłuższy niż
jeden rok.
3. W przypadku nieusunięcia nieprawidłowości, o których mowa
w ust. 2, minister właściwy do spraw zdrowia występuje do Rady Ministrów
o pozbawienie danego obszaru statusu uzdrowiska lub obszaru ochrony
uzdrowiskowej.
Art. 13. 1. Jeżeli ustały przyczyny uzasadniające nadanie danemu
obszarowi statusu uzdrowiska albo statusu obszaru ochrony uzdrowiskowej, na
wniosek ministra właściwego do spraw zdrowia, Rada Ministrów, w drodze
rozporządzenia, pozbawia dany obszar takiego statusu.
2. Statut uzdrowiska i statut obszaru ochrony uzdrowiskowej traci
moc z dniem wejścia w życie rozporządzenia, o którym mowa w ust 1.
3. W przypadku, o którym mowa w art. 12 ust. 3, przepisy ust. 1
i 2 stosuje się odpowiednio.
Rozdział 3
Lecznictwo uzdrowiskowe
Art. 14. 1. Lecznictwo uzdrowiskowe jest integralną częścią systemu
ochrony zdrowia.
2.Lecznictwo uzdrowiskowe jest prowadzone w zakładach
lecznictwa uzdrowiskowego, zlokalizowanych w uzdrowiskach.
3. Zakładami lecznictwa uzdrowiskowego są:
1)zakłady przyrodolecznicze;
2)przychodnie uzdrowiskowe;
3)sanatoria uzdrowiskowe;
4)szpitale uzdrowiskowe.
Art. 15. Do zadań zakładu przyrodoleczniczego należy wykonywanie
zabiegów zleconych w ramach leczenia uzdrowiskowego.
Art. 16. 1. Do zadań przychodni uzdrowiskowej należy udzielanie
świadczeń zdrowotnych, w tym świadczeń profilaktycznych, zgodnie ze
zleconym przez lekarza sposobem ambulatoryjnego leczenia uzdrowiskowego.
2. Do zadań przychodni uzdrowiskowej może ponadto należeć:
1)wykonywanie badań diagnostycznych pomocniczych i specjalistycznych na
zlecenie lekarza;
2)prowadzenie edukacji zdrowotnej;
3)udzielanie ludności miejscowej świadczeń zdrowotnych w zakresie określonym
w statucie zakładu.
Art. 17. 1. Do zadań sanatorium uzdrowiskowego należy zapewnienie
opieki lekarskiej, także prowadzonej ze względów profilaktycznych, i odpo
wiednich warunków bytowych określonej grupie pacjentów, którym zlecono
przeprowadzenie kuracji uzdrowiskowej w warunkach sanatoryjnych.
2.W szczególności świadczenia sanatorium uzdrowiskowego
obejmują:
1) zapewnienie opieki lekarskiej i całodobową opiekę pielęgniarską;
2) przewidziane programem kuracji zabiegi przyrodolecznicze,
leczenie farmakologiczne oraz świadczenia przy wykorzystaniu
miejscowych urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego;
3) prowadzenie edukacji zdrowotnej;
4) zakwaterowanie i wyżywienie odpowiednie do stanu zdrowia
i wymagań kuracji uzdrowiskowej;
5) inne warunki środowiskowe istotne dla prawidłowego przebiegu
kuracji uzdrowiskowej.
Art. 18. 1. Do zadań szpitala uzdrowiskowego należy zapewnienie stałej
opieki lekarskiej i odpowiednich warunków bytowych osobom, których stan
zdrowia wymaga takiego leczenia.
2. W szczególności świadczenia szpitala uzdrowiskowego obejmują:
1) całodobową opiekę lekarską i pielęgniarską;
2) przewidziane programem kuracji zabiegi przyrodolecznicze,
leczenie farmakologiczne oraz świadczenia przy wykorzystaniu
miejscowych urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego;
3) inne świadczenia lecznicze, które mogą być udzielane w szpitalu
uzdrowiskowym;
4) prowadzenie edukacji zdrowotnej;
5) zakwaterowanie i wyżywienie odpowiednie do stanu zdrowia
i wymagań kuracji uzdrowiskowej;
6) wykorzystanie warunków środowiskowych istotnych dla prawidłowego
przebiegu kuracji uzdrowiskowej.
Art. 19. Do zadań zakładów lecznictwa uzdrowiskowego, o których mowa w
art. 14 ust. 3 pkt 3 i 4, udzielających świadczeń zdrowotnych osobom
objętym obowiązkiem szkolnym i obowiązkiem nauki należy zapewnienie
warunków do prowadzenia nauczania i wychowania w zakresie określonym w
przepisach o systemie oświaty.
Art. 20. 1. Ustala się następujące kierunki lecznicze dla uzdrowisk i
dla obszarów ochrony uzdrowiskowej:
1) choroby ortopedyczno-urazowe (ortopedia);
2) choroby układu nerwowego (neurologia);
3) choroby reumatologiczne (reumatologia);
4) choroby kardiologiczne i nadciśnienie (kardiologia);
5) choroby naczyń obwodowych (angiologia);
6) choroby górnych dróg oddechowych (laryngologia);
7) choroby dolnych dróg oddechowych (pulmonologia);
8) choroby układu trawienia (gastroenterologia, hepatologia);
9) cukrzyca (diabetologia);
10) otyłość;
11) choroby endokrynologiczne (endokrynologia: choroby tarczycy
i innych gruczołów);
12) osteoporoza;
13) choroby skóry (dermatologia);
14) choroby kobiece (ginekologia);
15) choroby nerek i dróg moczowych (nefrologia i urologia);
16) choroby krwi i układu krwiotwórczego (hematologia);
17) choroby oka i przydatków oka (okulistyka);
18) choroby zawodowe;
19) zaburzenia psychosomatyczne.
2. Minister właściwy do spraw zdrowia określa, w drodze
rozporządzenia, naturalne surowce lecznicze, urządzenia uzdrowiskowe i inne
warunki naturalne, jakie mogą być wykorzystywane dla poszczególnych
kierunków leczniczych, z uwzględnieniem ich właściwości leczniczych.
Art. 21. 1. Świadczenia zdrowotne w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego są udzielane na podstawie skierowania na leczenie uzdrowiskowe albo po
przedstawieniu zaświadczenia o braku przeciwwskazań do korzystania
z danego rodzaju świadczeń zdrowotnych w danym uzdrowisku, z zastrzeżeniem
ust. 4.
2. Osoby objęte powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym korzystają
z lecznictwa uzdrowiskowego na podstawie skierowania wydanego na zasadach
określonych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu
Zdrowia.
3. Osoby nie objęte powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym oraz
osoby objęte powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym, które nie uzyskały
skierowania na leczenie uzdrowiskowe, o którym mowa w ust. 2, mogą
korzystać ze świadczeń zdrowotnych za odpłatnością w wysokości ustalonej
przez zakład lub podmiot prowadzący urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego,
po uprzednim okazaniu zaświadczenia, o którym mowa w ust. 1.
4. Minister właściwy do spraw zdrowia określa, w drodze
rozporządzenia, rodzaje świadczeń zdrowotnych z zakresu lecznictwa
uzdrowiskowego, które mogą być udzielane bez zaświadczenia, o którym mowa w
ust. 1, kierując się potrzebą powszechnego dostępu do tych świadczeń
zdrowotnych z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego, których otrzymywanie nie
wymaga uprzedniej konsultacji lekarskiej.
5. Minister właściwy do spraw zdrowia określa, w drodze
rozporządzenia, wskazania i przeciwwskazania do lecznictwa uzdrowiskowego w
danym uzdrowisku, uwzględniając oddziaływanie zabiegów leczniczych
stosowanych w oparciu o surowce naturalne i klimat na poszczególne rodzaje
schorzeń.
Art. 22. 1. Lecznictwo uzdrowiskowe może być prowadzone przy wy
korzystaniu urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego, służących do leczniczego
wykorzystania naturalnych surowców leczniczych oraz właściwości leczniczych
klimatu, w szczególności takich, jak:
1) pijalnie uzdrowiskowe;
2) tężnie;
3) parki i urządzone ścieżki ruchowe;
4) urządzone odcinki wybrzeża morskiego;
5) uzdrowiskowe baseny lecznicze i rehabilitacyjne;
6) urządzone podziemne wyrobiska górnicze.
2. Podmiot posiadający urządzenie lecznictwa uzdrowiskowego
sporządza regulamin korzystania i udostępnia go użytkownikom.
3. Minister właściwy do spraw zdrowia określa, w drodze
rozporządzenia, wymagania eksploatacyjne, funkcjonalne i techniczne jakim
powinny odpowiadać urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego, kierując się
wymaganiami dla tych obiektów oraz standardami przyjętymi w dziedzinie
zapewnienia warunków sanitarnych i higienicznych z uwzględnieniem ochrony
dóbr kultury, a także w odniesieniu do wyrobisk górniczych uwzględniając
zagrożenia geologiczne i górnicze.
Rozdział 4
Finansowanie lecznictwa uzdrowiskowego
Art. 23. 1. Świadczenia zdrowotne udzielane w zakładzie lecznictwa
uzdrowiskowego na podstawie skierowania, o którym mowa w art. 21 ust. 2, są
finansowane ze środków pochodzących z Narodowego Funduszu Zdrowia.
2. Lecznictwo uzdrowiskowe może być finansowane:
1) z wydzielonej działalności gospodarczej zakładu lecznictwa
uzdrowiskowego, jeżeli jego statut przewiduje prowadzenie takiej
działalności;
2) z darowizn, zapisów, spadków oraz ofiarności publicznej, także
pochodzenia zagranicznego;
3) z innych środków finansowych przekazywanych w trybie i na
zasadach określonych w odrębnych przepisach.
Rozdział 5
Nadzór nad lecznictwem uzdrowiskowym, uzdrowiskami i obszarami ochrony
uzdrowiskowej
Art. 24. 1. Nadzór nad lecznictwem uzdrowiskowym oraz nad uzdrowiskami
i obszarami ochrony uzdrowiskowej w zakresie ochrony ich właściwości
leczniczych sprawuje minister właściwy do spraw zdrowia oraz wojewoda, a w
odniesieniu do zakładów lecznictwa uzdrowiskowego utworzonych przez
Ministra Obrony Narodowej i ministra właściwego do spraw wewnętrznych także
ci ministrowie.
2. Wojewoda sprawuje nadzór nad lecznictwem uzdrowiskowym,
uzdrowiskami i obszarami ochrony uzdrowiskowej, zlokalizowanymi na obszarze
danego województwa.
Art. 25. Osoby wykonujące w imieniu ministra właściwego do spraw zdrowia
oraz wojewody czynności nadzoru, o którym mowa w art. 24, nie mogą być członkami
organów lub pracownikami gminy uzdrowiskowej, ani pracownikami oraz osobami
współpracującymi z zakładami lecznictwa uzdrowiskowego.
Art. 26. 1. Minister właściwy do spraw zdrowia lub wojewoda może
w każdym czasie żądać od gminy uzdrowiskowej przedstawienia całości lub
części dokumentacji związanej z utworzeniem i funkcjonowaniem uzdrowiska
lub obszaru ochrony uzdrowiskowej.
2. Dokumentacja, o której mowa w ust. 1, podlega badaniu pod
względem zgodności ze stanem faktycznym oraz tworzenia warunków do
prowadzenia lecznictwa uzdrowiskowego.
Art. 27. Minister właściwy do spraw zdrowia lub wojewoda może zwracać
się do właściwych służb i inspekcji z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli
z zakresu przestrzegania przepisów o ochronie środowiska w gminie
uzdrowiskowej.
Art. 28. 1. Jeżeli ze środków i uprawnień, o których mowa w art. 26 i
27, korzysta minister właściwy do spraw zdrowia, zawiadamia o tym
właściwego wojewodę; wojewoda nie podejmuje wówczas odrębnych działań.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, gdy ze środków i uprawnień, o których mowa w art. 26 i 27, korzysta wojewoda.
3. Minister właściwy do spraw zdrowia może zlecić właściwemu wojewodzie skorzystanie ze środków i uprawnień, o których mowa
w art. 26i 27.
Art. 29. Do właściwości ministra właściwego do spraw zdrowia należy:
1) ocena zgodności leczenia uzdrowiskowego z kierunkami
leczniczymi, o których mowa w art. 20 ust.1;
2) prawo żądania usunięcia uchybień stwierdzonych w toku ustalania
zgodności, o której mowa w pkt 1.
Rozdział 6
Gminy uzdrowiskowe
Art. 30. Gmina uzdrowiskowa realizuje zadania własne gminy, wynikające
z odrębnych przepisów, w szczególności zadania związane z zachowaniem
funkcji leczniczych uzdrowiska, w zakresie:
1)tworzenia i ulepszania infrastruktury komunalnej i technicznej przeznaczonej
dla uzdrowisk lub obszarów ochrony uzdrowiskowej, związanej z zaopatrzeniem w
wodę oraz unieszkodliwieniem i odprowadzeniem ścieków, usuwaniem odpadów
stałych, a także związanej z zaopatrzeniem w energię elektryczną, gazową i
w zakresie transportu zbiorowego;
2)gospodarowania terenami z uwzględnieniem potrzeb lecznictwa uzdrowiskowego
oraz spełnieniem wymagań dla stref ochrony uzdrowiskowej, o których mowa w art.
7 ust. 1;
3)ochrony warunków naturalnych uzdrowiska lub obszaru ochrony uzdrowiskowej
oraz spełnienia wymagań w zakresie dopuszczalnych norm zanieczyszczeń powietrza
oraz natężenia hałasu, o których mowa w odrębnych przepisach;
4)tworzenia warunków dla funkcjonowania zakładów lecznictwa uzdrowiskowego i
urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego oraz rozwoju infrastruktury komunalnej w celu
zaspokojenia potrzeb osób przebywających w gminie w celach lecznictwa
uzdrowiskowego;
5)tworzenia warunków dla rozwoju lecznictwa uzdrowiskowego przez opracowywanie
i wdrażanie strategii rozwoju uzdrowiska.
Art. 31. Rada gminy uzdrowiskowej powołuje stałą komisję uzdrowiskową,
do której stosuje się przepisy art. 21 ustawy z dnia 8 marca 1990 r.
o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm.)[3].
Art. 32. 1. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta powołuje Radę Uzdrowiskową, zwaną dalej "Radą", stanowiącą jego organ doradczo-opiniodawczy.
Kadencja Rady jest równa kadencji wójta, burmistrza albo prezydenta miasta.
2. W skład Rady wchodzą przedstawiciele zakładów lecznictwa
uzdrowiskowego, przedsiębiorców prowadzących działalność na terenie
uzdrowiska oraz członkowie gminnej komisji urbanistyczno-architektonicznej,
o której mowa w art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu
przestrzennym i zagospodarowaniu (Dz. U. Nr 80, poz. 717), w liczbie 7
osób.
3. Pracami Rady kieruje przewodniczący wybrany spośród jej
członków większością głosów.
4. Do zadań Rady należy:
1)coroczna ocena działania uzdrowiska lub obszaru ochrony
uzdrowiskowej w gminie uzdrowiskowej; ocenę przedstawia się
wójtowi, burmistrzowi albo prezydentowi miasta nie później niż do
dnia 31 marca po upływie roku kalendarzowego;
2) opiniowanie realizacji zadań gminy uzdrowiskowej, o których
mowa w art. 30, oraz składanie wniosków i propozycji w sprawie;
3) opiniowanie projektów statutu uzdrowiska lub obszaru ochrony
uzdrowiskowej i operatu uzdrowiskowego;
4) opiniowanie projektów ustaleń studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy, miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego dotyczących obszaru stref ochrony
uzdrowiskowej;
5) udział w opracowywaniu strategii rozwoju uzdrowiska.
5. Zasady i tryb działania Rady określa statut gminy uzdro
wiskowej.
Art. 33. 1. W celu realizacji zadań przewidzianych w ustawie, a zwią
úáîůăč ú ćőîëăęďîď÷áîéĺí őúäňď÷éóëá ěőâ ďâóúáňő ďăčňďîů őúäňď÷éóëď÷ĺęŹ
çíéîá őúäňď÷éóëď÷á íďże utworzyć jednostkę pomocniczą w rozumieniu art. 5
ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001
r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm.)[3]; w nazwie jednostki pomocniczej
zamieszcza się określenie "uzdrowisko" albo "obszar ochrony uzdrowiskowej".
2. Obszar jednostki pomocniczej, o której mowa w ust. 1, pokrywa
się z obszarem uzdrowiska lub obszarem ochrony uzdrowiskowej, lub tą ich
częścią, która znajduje się na obszarze gminy uzdrowiskowej.
3. Zasady i tryb działania jednostki pomocniczej określa statut
tej jednostki uchwalony przez radę gminy uzdrowiskowej.
Rozdział 7
Przepisy zmieniające
Art. 34. W ustawie z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki
zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408, z późn. zm.)[2] w art. 2 w ust. 1 pkt 1
otrzymuje brzmienie:
"1)szpital, zakład opiekuńczo-leczniczy, zakład pielęgnacyjno-
opiekuńczy, zakład lecznictwa uzdrowiskowego, inny nie wymieniony
z nazwy zakład przeznaczony dla osób, których stan zdrowia wymaga
udzielania całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych
w odpowiednim stałym pomieszczeniu,".
Art. 35. W ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środo
wiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627, z późn. zm.)[4] w art. 86:
1) w ust. 1 w pkt 6:
a)lit. a otrzymuje brzmienie:
"a) terenu kraju, z wyłączeniem obszarów parków narodowych,
uzdrowisk i obszarów ochrony uzdrowiskowej w rozumieniu ustawy
z dnia .................. 2003 r. o uzdrowiskach, obszarach
ochrony uzdrowiskowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.
Nr , poz. ),",
b)lit. c otrzymuje brzmienie:
"c) uzdrowisk i obszarów ochrony uzdrowiskowej w rozumieniu
ustawy wymienionej w lit. a).";
2) w ust. 2 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
"2)czas obowiązywania dopuszczalnych poziomów niektórych
substancji dla terenu kraju, z wyłączeniem obszarów parków
narodowych, obszarów uzdrowisk i obszarów ochronny uzdrowiskowej
w rozumieniu ustawy wymienionej w ust. 1 pkt 6 lit a), oraz dla
tych obszarów.".
Art. 36. W ustawie z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach
państwowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 112, poz. 981, z późn. zm.)[5] w art. 6 w
ust. 1 uchyla się pkt 6.
Art. 37. W ustawie z dnia 16 października 1991 r. o ochronie przyrody
(Dz. U. z 2001 r. Nr 99, poz. 1079, z późn. zm.)[6] w art. 47h ust. 5
otrzymuje brzmienie:
"5. Za usuwanie drzew lub krzewów z terenów uzdrowisk, obszarów
ochrony uzdrowiskowej, terenów nieruchomości wpisanych do
rejestru zabytków oraz terenów zieleni miejskiej ustala się
jednostkowe stawki opłat o 100% wyższe od stawek ustalonych na
podstawie ust. 3 i 4.".
Art. 38. W ustawie z dnia 6 marca 1981 r. o Państwowej Inspekcji Pracy
(Dz. U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1362, z późn. zm.)[7] art. 24b otrzymuje
brzmienie:
"Art. 24b.Główny Inspektor Pracy może udzielić pracownikowi
wykonującemu lub nadzorującemu czynności kontrolne płatnego
urlopu zdrowotnego na podstawie skierowania na leczenie
uzdrowiskowe na okres ustalony w tym skierowaniu,
nieprzekraczający 30 dni w roku kalendarzowym.".
Art. 39. W ustawie z dnia 26 lipca 2000 r. o nawozach i nawożeniu (Dz.
U. Nr 89, poz. 991) w art. 12 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
"3) powierzchnia upraw, na której stosuje się nawozy, wynosi co
najmniej 30 ha i jest umiejscowiona w odległości co najmniej 500 m
od dróg publicznych, budynków i obiektów inwentarskich, pasiek,
upraw zielarskich, ogrodów działkowych, rezerwatów przyrody,
parków narodowych, uzdrowisk, obszarów ochrony uzdrowiskowej oraz
innych obiektów i obszarów chronionych na podstawie odrębnych
przepisów, w stosunku do których obowiązuje zakaz stosowania
środków chemicznych.".
Art. 40. W ustawie z dnia 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej (Dz. U.
Nr 72, poz. 802, z późn. zm.)[8] w art. 45 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Funkcjonariusz celny, po 5 latach służby, może otrzymać płatny
urlop zdrowotny, z zachowaniem prawa do uposażenia. Urlopu
zdrowotnego udziela kierownik urzędu na podstawie skierowania na
leczenie uzdrowiskowe, na okres ustalony w tym skierowaniu,
nieprzekraczający jednak 30 kolejnych dni w każdym roku
kalendarzowym.".
Art. 41. W ustawie z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2000
r. Nr 56, poz. 679, z późn. zm.)[9] w art. 15 w pkt 7 lit. b otrzymuje
brzmienie:
"b) w strefach ochronnych uzdrowisk i obszarów ochrony uzdrowiskowej w
rozumieniu ustawy z dnia.................2003 r. o uzdrowiskach,
obszarach ochrony uzdrowiskowej i lecznictwie uzdrowiskowym oraz
o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 2003 r. Nr....., poz.
........) i sanatoriów,".
Rozdział 8
Przepisy przejściowe i końcowe
Art. 42. W sprawach nieuregulowanych w niniejszej ustawie do zakładów
lecznictwa uzdrowiskowego mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia
30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408,
z późn. zm.)[2].
Art. 43. 1. Obszary uznane za uzdrowiska na podstawie dotychczas
obowiązujących przepisów stają się uzdrowiskami w rozumieniu niniejszej
ustawy, z zastrzeżeniem ust. 3.
2. Gmina właściwa ze względu na położenie uzdrowiska jest
obowiązana w terminie 3 lat od dnia wejścia w życie ustawy do sporządzenia
i przedłożenia ministrowi właściwemu do spraw zdrowia operatu uzdrowiskowego i uchwalenia statutu uzdrowiska, o którym mowa w ustawie.
3. Gmina, o której mowa w ust. 2, jest obowiązana do uchwalenia
tymczasowego statutu i przedłożenia go ministrowi do spraw zdrowia,
w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.
4. Uchwalenie tymczasowego statutu, o którym mowa w ust. 3, nie
wymaga sporządzania operatu.
5. W przypadku niespełnienia przez gminę wymagań określonych
w ust. 2 lub 3, stosuje się odpowiednio art. 13 ust. 1.
Art. 44. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 3
ust. 5, art. 6 ust. 3, art. 9 ust. 3, art. 11 ust. 5, art. 14, art. 17 ust.
2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o uzdrowiskach i lecznictwie
uzdrowiskowym (Dz. U. Nr 23, poz. 150, z późn. zm.)[10] zachowują moc do
czasu wydania nowych przepisów wykonawczych na podstawie art. 9 ust. 7,
art. 10 ust. 3, art. 20 ust. 2, art. 21 ust. 4 i 5, art. 22 ust. 3
niniejszej ustawy, o ile nie pozostają z nią w sprzeczności.
Art. 45. Lekarz Naczelny Uzdrowiska, o którym mowa w art. 7 ustawy
wymienionej w art. 44, przekaże wojewodzie właściwemu dla województwa, na
terenie którego znajduje się uzdrowisko, całość dokumentacji związanej
z nadzorem nad uzdrowiskami, w tym rejestr zakładów i urządzeń lecznictwa
uzdrowiskowego, w terminie 6 miesięcy od wejścia w życie ustawy.
Art. 46. Traci moc ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o uzdrowiskach
i lecznictwie uzdrowiskowym (Dz. U. Nr 23, poz. 150, z późn. zm.)[10].
Art. 47. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
_______________________________
[1] Niniejsze ustawa zmienia ustawę z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach
opieki zdrowotnej, z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, z
dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych, z dnia 16
października 1991 r. o ochronie przyrody, z dnia 6 marca 1981 r.
o Państwowej Inspekcji Pracy, z dnia 26 lipca 2002 r. o nawozach i nawożeniu,
z dnia 24 lipca 1999 r. o służbie celnej, z dnia 28 września 1991 r. o lasach.
[2] Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1992 r. Nr 63, poz.
315, z 1994 r. Nr 121, poz. 591, z 1995 r. Nr 138, poz. 682, z 1996 r. Nr 24,
poz. 110, z 1997 r. Nr 104, poz. 661, Nr 121, poz. 769 i Nr 158, poz. 1041, z
1998 r. Nr 106, poz. 668, Nr 117, poz. 756 i Nr 162, poz. 1115, z 1999 r. Nr
28, poz. 255 i poz. 256 i Nr 84, poz. 935, z 2000 r. Nr 3, poz. 28, Nr 12,
poz. 136, Nr 43, poz. 489, Nr 84, poz. 948 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr
5, poz. 45, Nr 88, poz. 961, Nr 100, poz. 1083, Nr 111, poz. 1193, Nr 113,
poz. 1207, Nr 126, poz. 1382, poz. 1383 i 1384 i Nr 128, poz. 1407, z 2002 r.
Nr 113, poz. 984 oraz z 2003 r. Nr 45, poz. 391.
[3] Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z
2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271
i Nr 214, poz. 1806.
[4] Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 115, poz.
1229, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr
233, poz. 1957 oraz z 2003 r. Nr 46, poz. 392 i Nr 80, poz. 717.
[5] Zmianę tekstu jednolitego wymienionej ustawy ogłoszono w Dz. U. z 2002 r. Nr
240, poz. 2055.
[6] Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy ogłoszono w Dz. U. z 2001 r. Nr
100, poz. 1085, Nr 110, poz. 1189 i Nr 145, poz. 1623, z 2002 r. Nr 130, poz.
1112 oraz z 2003 r. Nr 80, poz. 717,
[7] Zmiany wymienionej ustawy ogłoszono w Dz. U. z 2001 r. Nr 128, poz. 1405 i
Nr 154, poz. 1800 oraz z 2002 r. Nr 166, poz. 1360.
[8] Zmiany wymienionej ustawy ogłoszono w Dz. U. z 1999 r. Nr 110, poz. 1255
oraz z 2002 r. Nr 41, poz. 365, Nr 89, poz. 804 i Nr 153, poz. 1271.
[9] Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy ogłoszono w Dz. U. z 2000 r. Nr
86, poz. 958 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 110, poz. 1189 i Nr 145, poz.
1623, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 113, poz. 984 i Nr 200, poz. 1682 oraz z
2003 r. Nr 80, poz. 717.
[10] Zmiany wymienionej ustawy ogłoszono w Dz. U. z 1987 r. Nr 33, poz. 180, z
1989 r. Nr 20, poz. 107 i Nr 35, poz. 192, z 1990 r. Nr 34, poz. 198, z 1998
r. Nr 162, poz. 1116 oraz z 2000 r. Nr 120, poz. 1268.
U Z A S A D N I E N I E
Konieczność opracowania nowej ustawy, której przedmiotem jest unormowanie
zagadnienia lecznictwa uzdrowiskowego, uzdrowisk oraz udzielania świadczeń
zdrowotnych w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego, jest motywowana
zasadniczymi zmianami w systemie prawa, zapoczątkowanymi w 1989 r. Zmianie
uległo prawodawstwo dotyczące zarówno organizacji i finansowania ochrony
zdrowia, jak i kompetencji oraz zadań administracji publicznej w tym
zakresie. Obowiązująca ustawa o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym
z 1966 r., mimo kilku nowelizacji, jest niespójna z obecnym systemem prawa,
w szczególności nie uwzględnia roli samorządu gminnego w aktualnym
porządku prawnym.
Przedłożony projekt określa zasady uznawania obszaru za uzdrowisko albo za
obszar ochrony uzdrowiskowej, zakres i warunki prowadzenia lecznictwa
uzdrowiskowego oraz nadzór ministra właściwego do spraw zdrowia i wojewody
nadlecznictwem uzdrowiskowym, uzdrowiskami i obszarami ochrony
uzdrowiskowej. Przedłożony projekt odnosi się również do problematyki
funkcjonowania gmin uzdrowiskowych, o których mowa w art. 38 ustawy z dnia
8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.
Projekt ustawy składa się z 6 rozdziałów merytorycznych:
1) przepisy ogólne;
2) nadawanie obszarowi statusu uzdrowiska albo statusu obszaru ochrony
uzdrowiskowej;
3) lecznictwo uzdrowiskowe;
4) finansowanie lecznictwa uzdrowiskowego;
5) nadzór nad lecznictwem uzdrowiskowym, uzdrowiskami i obszarami ochrony
uzdrowiskowej;
6) gminy uzdrowiskowe.
Przyjęta systematyka przepisów i rozdziałów projektu ustawy całościowo oraz
wszechstronnie reguluje problematykę lecznictwa uzdrowiskowego i uzdrowisk.
Dla celów ustawy zdefiniowano wiele istotnych dla ustawy pojęć takich jak
np.: uzdrowisko, zakład lecznictwa uzdrowiskowego, urządzenie lecznictwa
uzdrowiskowego, lecznictwo uzdrowiskowe, czy gmina uzdrowiskowa, dzięki
czemu zostaną rozwiane wątpliwości interpretacyjne powstałe na tle
obowiązujących obecnie przepisów. Przyjęto także w art. 42 zasadę, że w
sprawach nieuregulowanych w projektowanej ustawie do zakładów lecznictwa
uzdrowiskowego mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r.
o zakładach opieki zdrowotnej. Pozwoli to na stosowanie w odniesieniu do
zakładów lecznictwa uzdrowiskowego szeregu instrumentów i rozwiązań
prawnych przewidzianych w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej i spo
woduje, że system lecznictwa uzdrowiskowego będzie jednym z elementów
systemu ochrony zdrowia. Innymi słowy - jak zapisano w projekcie - będzie
stanowił integralną część systemu ochrony zdrowia.
W przepisach ogólnych zawarto ważną - z punktu widzenia wykonywania zadań
przewidzianych przez ustawę - zasadę, w myśl której ilekroć obszar
uzdrowiska lub obszar ochrony uzdrowiskowej będzie się pokrywał z granicami
administracyjnymi więcej niż jednej gminy, prawa i obowiązki przewidziane
w ustawie wykonywane będą przez te gminy w trybie i na zasadach
porozumienia, o którym mowa w art. 74 ustawy z dnia 8 marca 1990 r.
o samorządzie gminnym. Ta sama zasada dotyczyć będzie wykonywania praw
i obowiązków, w sytuacji, gdy uzdrowisko lub obszar ochrony uzdrowiskowej
już istnieje. Przyjęcie takiego rozwiązania pozwoli rozwiać wszelkie
wątpliwości, które mogłyby powstać na tle realizacji zadań nałożonych przez
ustawę na dany podmiot, gdy uzdrowisko (obszar ochrony uzdrowiskowej)
wykracza poza granice jednej gminy.
W rozdziale 2 projektu ustawy została określona procedura tworzenia
uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej oraz warunki, jakie musi
spełnić dany obszar aby mógł być uznany za uzdrowisko albo za obszar
ochrony uzdrowiskowej.
Obszar uzdrowiska dzielić się będzie na trzy strefy ochronne, oznaczone literami
"A", "B" i "C". Zabieg taki ma na celu zróżnicowanie terenu uzdrowiska pod
względem dopuszczalności lokalizacji - z jednej strony - zakładów lecznictwa
uzdrowiskowego, urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego oraz innych obiektów
służących bezpośrednio lecznictwu uzdrowiskowemu (strefa ochronna "A"), a z
drugiej obiektów wczasowych i turystycznych, budownictwa mieszkalnego oraz
zakładów usługowych i komunalnych związanych z zaspokajaniem potrzeb osób
przebywających na leczeniu uzdrowiskowym (strefa ochronna "B"). Strefa ochronna
"C" będzie obejmować obszar uzdrowiska mający wpływ na zachowanie walorów
krajobrazowych, klimatycznych oraz ochronę złóż naturalnych surowców
leczniczych. Podział obszaru uzdrowiska na strefy ochrony uzdrowiskowej będzie
miał istotne znaczenie dla opracowywania miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego, jak i późniejszych decyzji organów gminy dotyczących
zagospodarowania terenu położonego w tych strefach.
Procedurę nadania danemu obszarowi statusu uzdrowiska uruchamia sporządzenie
przez gminę operatu uzdrowiskowego, zawierającego istotne informacje mające
wpływ na ocenę zasadności wniosku gminy, np.: określenie obszaru, któremu ma
zostać nadany status uzdrowiska z podaniem dokładnego opisu jego
zagospodarowania przestrzennego, informacje o lokalizacji i stanie
infrastruktury technicznej, w tym komunikacji na tym terenie i działających na
nim zakładach opieki zdrowotnej, opis właściwości leczniczych występujących na
tym obszarze surowców naturalnych i klimatu, informacje o stanie czystości
powietrza oraz natężeniu hałasu. Operat uzdrowiskowy będzie wymagać
zatwierdzenia przez ministra właściwego do spraw zdrowia, a następnie na jego
podstawie zostanie uchwalony przez radę gminy statut uzdrowiska. Jest to drugi -
obok operatu uzdrowiskowego - dokument o podstawowym znaczeniu dla powstania
i funkcjonowania uzdrowiska. Postępowanie w sprawie uznania danego obszaru za
uzdrowisko kończy wydanie przez Radę Ministrów, na wniosek ministra właściwego
do spraw zdrowia, rozporządzenia nadającego danemu obszarowi status uzdrowiska.
Przedłożony projekt przewiduje także możliwość pozbawienia obszaru statusu
uzdrowiska w razie stwierdzenia niespełnienia przez nie wymagań określonych
w ustawie. W celu dokonywania okresowej oceny i sprawowania nadzoru nad
uzdrowiskiem, gmina, na obszarze której będzie zobowiązana, nie rzadziej niż raz
na 10 lat, przedkładać ministrowi właściwemu do spraw zdrowia aktualny operat
uzdrowiskowy. Pozbawienie obszaru statusu uzdrowiska następować będzie na
wniosek ministra właściwego do spraw zdrowia w drodze rozporządzenia Rady
Ministrów.
Obok tworzenia uzdrowisk projekt ustawy przewiduje także możliwość nadawania
danym obszarom statusu obszaru ochrony uzdrowiskowej. Obszar ochrony
uzdrowiskowej różnić się będzie od uzdrowiska tym, że w chwili jego
utworzenia nie będą na nim działały zakłady lecznictwa uzdrowiskowego, a
tym samym nie będzie prowadzone lecznictwo uzdrowiskowe. Tworzenie obszarów
ochrony uzdrowiskowej pozwoli na faktyczne określenie możliwości
leczniczego wykorzystania surowców naturalnych danego obszaru i zachowanie
tych zdolności do czasu utworzenia zakładów lecznictwa uzdrowiskowego.
Powstawanie obszarów ochrony uzdrowiskowej będzie stanowić istotny bodziec
do podejmowania decyzji o tworzeniu zakładów lecznictwa uzdrowiskowego na
danym obszarze.
Lecznictwo uzdrowiskowe będzie prowadzone wyłącznie w zakładach lecznictwa
uzdrowiskowego, zlokalizowanych w uzdrowiskach. Zakładami lecznictwa
uzdrowiskowego są:
a) zakłady przyrodolecznicze,
b) przychodnie uzdrowiskowe,
c) sanatoria uzdrowiskowe,
d) szpitale uzdrowiskowe.
Projekt ustawy precyzuje zadania poszczególnych rodzajów zakładów lecznictwa
uzdrowiskowego oraz w jasny i czytelny sposób wskazuje jakiego rodzaju
świadczeń zdrowotnych można oczekiwać w danym zakładzie lecznictwa
uzdrowiskowego. Świadczenia zdrowotne w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego
będą udzielane na podstawie skierowania na leczenie uzdrowiskowe albo po
przedstawieniu zaświadczenia o braku przeciwwskazań do korzystania z danego
rodzaju świadczeń zdrowotnych w danym uzdrowisku. Zaświadczenie nie będzie
jednak wymagane w odniesieniu do świadczeń z zakresu lecznictwa
uzdrowiskowego wymienionych w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw
zdrowia wydanego na postawie art. 21 ust. 4 projektu ustawy.
Projekt ustawy przewiduje różne sposoby finansowania lecznictwa uzdrowiskowego. Za osoby ubezpieczone koszty leczenia uzdrowiskowego będą
pokrywane ze środków finansowych pochodzących z Narodowego Funduszu
Zdrowia, natomiast osoby nieubezpieczone lub korzystające z lecznictwa
uzdrowiskowego bez skierowania będą pokrywały koszty leczenia z własnych
środków. Lecznictwo uzdrowiskowe będzie mogło być ponadto finansowane:
1) z wydzielonej działalności gospodarczej zakładu lecznictwa uzdrowiskowego,
jeżeli jego statut przewiduje prowadzenie takiej działalności,
2) z darowizn, zapisów, spadków oraz ofiarności publicznej, także pochodzenia
zagranicznego,
3) z innych środków finansowych przekazywanych w trybie i na zasadach
określonych w odrębnych przepisach.
Nadzór nad lecznictwem uzdrowiskowym i uzdrowiskami oraz odpowiednio nad
obszarami ochrony uzdrowiskowej będzie sprawować minister właściwy do
spraw zdrowia oraz wojewoda. Przy czym nadzór nad uzdrowiskami i obszarami
ochrony uzdrowiskowej będzie sprawowany przez ministra właściwego do spraw
zdrowia w zakresie zachowania funkcji leczniczej tych obszarów. W
odniesieniu do zakładów lecznictwa uzdrowiskowego utworzonych przez
Ministra Obrony Narodowej i ministra właściwego do spraw wewnętrznych
nadzór ten będą sprawować również ci ministrowie. Jest to zgodne
z konstytucyjnymi zapisami o odpowiedzialności państwa (organów
administracji publicznej) za funkcjonowanie systemu ochrony zdrowia.
Zgodnie z określoną w projekcie właściwością rzeczową i miejscową, wojewoda
będzie sprawował nadzór nad lecznictwem uzdrowiskowym i uzdrowiskami, zlokalizowanymi na obszarze danego województwa, zaś minister właściwy do spraw
zdrowia nad całością lecznictwa uzdrowiskowego i uzdrowiskami. Kompetencje
nadzorcze będą przysługiwały obu organom niezależnie od siebie, w zakresie
określonym w art. 26 i 27, przy czym do wyłącznej właściwości ministra
właściwego do spraw zdrowia będą należały sprawy wymienione w art. 29.
Jednocześnie w celu uniknięcia sytuacji, gdy oba organy równocześnie
podejmą czynności nadzorcze w stosunku do tego samego podmiotu -
wprowadzono zasadę zawiadomienia drugiego z organów o podjętych
czynnościach.
Projekt w rozdziale 6 wprowadza zapisy, które wskazują na pewne odmienności
gmin uzdrowiskowych w stosunku do pozostałych gmin w Rzeczypospolitej
Polskiej. Jest to konsekwencja zapisu art. 38 ustawy o samorządzie gminnym.
Odmienności te dotyczą niektórych elementów ustroju gminy uzdrowiskowej.
Zadania gminy uzdrowiskowej - niezależnie od zadań przewidzianych w innych
przepisach, a zastrzeżonych dla wszystkich gmin - wymienia szczegółowo
art. 30 projektu, zaliczając je do zadań własnych gminy uzdrowiskowej.
Zadania te ściśle związane są z funkcjonowaniem uzdrowiska (obszaru ochrony
uzdrowiskowej) oraz lecznictwem uzdrowiskowym i mają zapewnić jego rozwój
i możliwie najwyższy poziom jakościowy udzielanych świadczeń zdrowotnych.
Dla sprawnego i przejrzystego wypełnianie swoich funkcji i zadań prze
widzianych przez ustawę Rada Gminy uzdrowiskowej obligatoryjnie powołuje ze
swojego grona komisję uzdrowiskową.
Ustawa przewiduje również powołanie przy wójcie, burmistrzu lub prezydencie
miasta organu doradczo-opiniodawczego - Rady Uzdrowiskowej.
Gmina uzdrowiskowa może również utworzyć jednostkę pomocniczą, której
obszar pokrywa się z obszarem uzdrowiska lub obszarem ochrony
uzdrowiskowej.
Przedłożony projekt zawiera przepisy zmieniające niektóre ustawy.
W ustawie z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej poszerza
się listę rodzajów zakładów opieki zdrowotnej o kategorię zakładów
lecznictwa uzdrowiskowego, z jednoczesnym wykreśleniem z art. 2 ust. 1 pkt
1 wskazanej ustawy sanatoriów i prewentoriów. Zabieg ten ma na celu
dostosowanie treści istniejących regulacji prawnych do terminologii i
rozwiązań przyjętych w projekcie. Ten sam motyw przesądził o niezbędnych
zmianach następujących ustaw:
- ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (art. 35 pkt 1,
2 i 3 projektu),
- ustawy z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (art. 36
projektu),
- ustawy z dnia 16 października 1991 r. o ochronie przyrody (art. 37 projektu),
- ustawy z dnia 6 marca 1981 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (art. 38
projektu),
- ustawy z dnia 26 lipca 2000 r. o nawozach i nawożeniu (art. 39 projektu),
- ustawy z dnia 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej (art. 40 projektu),
- ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (art. 41 projektu).
Przepisy przejściowe wprowadzają odpowiedni okres vacatio legis, który pozwoli
istniejącym uzdrowiskom dostosować się do nowych regulacji, nie zagrażając
jednocześnie ciągłości świadczeń zdrowotnych udzielanych w istniejących
uzdrowiskach.
OCENA SKUTKÓW REGULACJI (OSR)
Zgodnie z § 10 pkt 6 uchwały nr 49 Rady Ministrów z dnia 19 marca 2002 r.
Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. 2002 Nr 13, poz. 221) przedstawia się
poniżej ocenę skutków regulacji.
1)ocena skutków społecznych
Przyjęte w projekcie ustawy rozwiązania przyniosą pozytywne skutki społeczne.
Odpowiadają oczekiwaniom miejscowości i środowisk związanych z lecznictwem
uzdrowiskowym. Projekt jasno formułuje reguły określające możliwość
prowadzenia działalności uzdrowiskowej, tryb jej prowadzenia, źródła
finansowania, charakter i zakres nadzoru ze strony ministra właściwego do
spraw zdrowia oraz wojewody. Jednocześnie projekt wprowadza - postulowane od
dawna - odpowiednie zapisy i zmiany w obowiązujących przepisach, które mają
na celu sprecyzowanie statusu, dookreślenie zadań oraz rozwój gmin
uzdrowiskowych.
2)wpływ regulacji na dochody i wydatki budżetu oraz sektora finansów
publicznych
Projektowana ustawa zakłada źródło finansowania świadczeń zdrowotnych dla osób
ubezpieczonych i kierowanych na leczenie uzdrowiskowe na podstawie skierowań
w postaci środków pochodzących z Narodowego Funduszu Zdrowia oraz źródła
fakultatywne (art. 23 ust. 2 projektu). Jej wejście w życie nie wiąże się
zatem z bezpośrednimi nakładami ze strony innych jednostek sektora finansów
publicznych.
Szereg decyzji podejmowanych przez gminy o ustanowieniu uzdrowiska albo obszaru
ochrony uzdrowiskowej lub też o określeniu zasięgu stref ochrony
uzdrowiskowej "A", "B" i "C" może spowodować skutki dla budżetów gminy.
Skutki te nie są większe niż wynikające z obecnie obowiązujących przepisów
dla gmin, na obszarze których zostały ustanowione uzdrowiska na mocy
dotychczas obowiązujących przepisów, natomiast może je wywoływać tworzenie
kolejnych uzdrowisk, bądź obszarów ochrony uzdrowiskowej. Inicjatywa w tym
zakresie będzie leżała jednak po stronie gminy, której dotyczyć będzie
ewentualne pomniejszenie dochodów z tego tytułu.
3) wpływ regulacji na rynek pracy
Projektowana ustawa wpłynie pobudzająco na lokalny rynek pracy. Zwiększony
poziom przychodów m. in. przez określenie źródeł finansowania lecznictwa
uzdrowiskowego oraz uporządkowanie przepisów w tym zakresie wpłynie na
pobudzenie działalności uzdrowiskowej w gminach uzdrowiskowych. W grę
wchodzi zapotrzebowanie na prace remontowe i modernizacyjne, a także na
pracę związaną z bezpośrednią obsługą pacjentów. Sytuacja ta stanowi szansę
dla aktywizacji zawodowej społeczności lokalnych.
4) wpływ regulacji na konkurencyjność wewnętrzną i zewnętrzną gospodarki
Przedmiotowa ustawa wywoła skutki gospodarcze w aspekcie konkurencyjności
wewnętrznej i zewnętrznej gospodarki, gdyż materia w nim uregulowana ma
przełożenie na popyt i podaż na rynku gospodarczym, także tym obejmującym
usługi medyczne. Proponowane zmiany wspierają działania przewidziane w
"Sektorowym Programie Operacyjnym" pn. "Konkurencyjność Polskiej Gospodarki".
Na poziomie krajowym uzupełniają one prognozowane działania w zakresie
rozwoju polskiej marki uzdrowiskowej, promocji uzdrowisk oraz szkolenia kadry
zatrudnionej w uzdrowiskach.
5) wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionów
Polskie uzdrowiska w przeważającej części są położone w regionach, w których
odnotowuje się wyższy od przeciętnego poziom bezrobocia. Zmiany określające
ramy organizacyjne i umożliwiające rozwój uzdrowisk są szansą na ożywienie
lokalnego rynku pracy oraz pełniejsze wykorzystanie warunków przyrodniczych
regionu. W przyszłości może to skutkować przyciągnięciem funduszy unijnych
oraz zwiększonym napływem kuracjuszy bądź turystów, nie tylko z Polski.
6) wpływ regulacji na ochronę zdrowia i zmniejszenie ryzyka chorób
Projekt ustawy dotyczy środowiska ubezpieczonych oraz innych osób, którzy chcą
skorzystać z leczenia uzdrowiskowego. Leczenie uzdrowiskowe jest leczeniem,
do którego wykorzystuje się:
1) warunki naturalne, m.in.: właściwości lecznicze klimatu (klimatoterapia),
naturalne zasoby lecznicze, jak wody lecznicze, gazy lecznicze i peloidy
(balneoterapia), właściwości lecznicze morza (talassoterapia),
2) inne czynniki środowiskowe mające korzystny wpływ na wyniki świadczeń
zapobiegawczych i leczniczych.
Zapewnienie przez ustawę określonych standardów (kierunki lecznicze) oraz zasad
kontroli ich przestrzegania powinno zagwarantować wyższy standard leczenia
pacjentów, a tym samym poprawić skuteczność leczenia. Zwiększenie nakładów na
lecznictwo uzdrowiskowe podniesie jakość infrastruktury uzdrowiskowej, co
znajdzie odzwierciedlenie w efektach leczenia.
7) zakres konsultacji projektu
W ramach konsultacji społecznych projekt ten został skierowany do Naczelnej
Izby Lekarskiej, Naczelnej Izby Pielęgniarek i Położnych oraz następujących
organizacji związkowych: Związku Pracodawców Ochrony Zdrowia, Federacji
Związków Zawodowych Pracowników Ochrony Zdrowia, Ogólnopolskiego Porozumienia
ZwiązkówZ awodowych, Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy,
Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych, Sekretariatu
Ochrony Zdrowia KK NSZZ "Solidarność", Krajowego Sekretariatu Ochrony Zdrowia
NSZZ "Solidarność 80", wojewodów, Związku Zawodowego Uzdrowisk Polskich
"Solidarność", Związku Zawodowego Uzdrowisk Polskich "OPZZ", a także Ogólno
polskiego Związku Pracodawców Samodzielnych Publicznych Zakładów Opieki
Zdrowotnej, Wyższego Urzędu Górniczego, Zakładu Tworzyw Uzdrowiskowych
Państwowego Zakładu Higieny, Izby Gospodarczej Uzdrowisk Polskich, Unii
Uzdrowisk Polskich, Krajowego Konsultanta ds. Balneologii i Medycyny
Fizykalnej. Uwagi zgłoszone przez podmioty były przedmiotem konferencji
uzgodnieniowej dnia 8 kwietnia 2003 r. W wyniku konferencji nie zostały
uwzględnione te z uwag podmiotów, które w sposób istotny wykraczały poza
zakres prawa objęty proponowaną regulacją, między innymi dotycząca problemu
włączenia do publicznych zakładów opieki zdrowotnej zakładów powoływanych
przez spółki skarbu państwa, wydzielenia w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia
środków finansowych na finansowanie lecznictwa uzdrowiskowego, zapewnienia
zwolnienia z opłaty miejscowej osobom przebywającym na leczeniu
uzdrowiskowym. Nie wprowadzono rozwiązania pozwalające go podmiotom
funkcjonującym na terenie gminy bezpośrednio wnioskować do Ministra Zdrowia
o wszczęcie procedury uznania obszaru za uzdrowisko uznając, że samorząd
gminy jest podmiotem stanowiącym o kierunkach rozwoju gminy. Projekt był
również przedmiotem obrad Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego
i został przez nią pozytywnie zaopiniowany.
źródło:
www.sejm.gov.pl
[hotelarze.pl ] |